Toksoplazmoza u kota – objawy, leczenie
Toksoplazmoza to pasożytnicza choroba ludzi i zwierząt, wywoływana przez pierwotniaki Toxoplasma gondii. W przypadku czworonożnych domowników kojarzona jest przede wszystkim z kotami. Toksoplazmoza u kota – jak się objawia i czy może być groźna dla człowieka?
Toksoplazmoza u kota – czy jest się czego obawiać?
Na świecie żyje około 600 milionów kotów. Obok psów, są najpopularniejszymi zwierzętami domowymi, które dzielą z nami domowe kąty i dostarczają każdego dnia mnóstwa radości. Właściciele kotów rzadziej chorują na depresję, mają niższe ciśnienie, zmniejsza się u nich ryzyko udaru. Wiele osób, zwłaszcza tych, którzy sami nie zajmują się mruczącymi czworonogami na co dzień, obawia się jednak posiadania kota ze względu na możliwe choroby, które te ssaki przenoszą. Najbardziej znaną dolegliwością, wokół której powstało mnóstwo błędnie powielanych stwierdzeń, jest właśnie toksoplazmoza. Czy jest ona równie groźna dla ludzi, co dla zwierząt?
Toksoplazmoza u kota – przyczyny
Toksoplazmoza to choroba, która dotyka zarówno ludzi, jak i zwierzęta. Wywoływana jest przez pierwotniaki, których żywicielem ostatecznym są kotowate. Żywicielem pośrednim może być każdy z gatunków ssaków, a więc także człowiek, oraz ptaki. Cykl życiowy Toxoplasma gondii obejmuje trzy etapy, a pasożyty w organizmie zakażonego kota mogą znajdować się w układzie nerwowym, komórkach układu fagocytarnego oraz w nabłonku jelit.
Toksoplazmoza u kota – jak zwierzę może się zarazić? Do zarażenia dochodzi poprzez spożycie tkanek (mięsa) zawierającego pierwotniaki, zjedzenie zanieczyszczonego przez oocysty pokarmu lub wody, jak również w rezultacie zakażenia śródmiacicznego z matki na młode. O wiele rzadziej do zakażenia dochodzi poprzez przeszczepy narządów i transfuzję krwi.
Toksoplazmowa rozwija się wyłącznie w organizmach kotowatych. Niebezpieczne pierwotniaki zasiedlają przewód pokarmowy kota i przybierają postać jelitową, by ostatecznie zostać wydalone z kałem. W komórkach przedstawicieli kotowatych pasożyt namnaża się przez podział – w konsekwencji komórki, do których wniknął pasożyt, ulegają uszkodzeniu i martwicy. Nowe osobniki zaczynają atakować kolejne tkanki, co prowadzi do wyniszczenia organizmu i wystąpienia charakterystycznych objawów.
Objawy toksoplazmozy u kota
Toksoplazmoza jest chorobą zakaźną, którą mogą zarażać się właściciele domowych mruczków. Jest to jednak stosunkowo rzadkie, ponieważ ryzyko między kotem a człowiekiem jest znikome. Oocysty wydalane są z kałem od około 3 do 14 dnia po zarażeniu kota. Około 4 dni po wydaleniu oocyst dochodzi do ich sporulacji, wówczas stanowią zagrożenie dla człowieka. Największe prawdopodobieństwo zakażenia się toksoplazmozą przez ludzi występuje w wyniku zjedzenia niemytych owoców lub warzyw, a także spożywania surowego mięsa z nieznanego źródła.
Skoro toksoplazmoza rzadko występuje u ludzi, kiedy należy podejrzewać ją u swojego czworonoga? Jak rozpoznać typowe objawy toksoplazmozy u kota? U człowieka, przy prawidłowo działającym układzie odpornościowym, symptomy toksoplazmozy są niezauważalne lub przypominają pierwsze oznaki grypy. Jak wygląda zakażenie toksoplazmozą u kota?
Objawy neurologiczne, które mogą sygnalizować poważne konsekwencje zdrowotne, to jeden z wielu możliwych oznak rozwijającej się choroby. Przebieg choroby i rodzaj objawów uzależniony jest w znacznej mierze od rodzaju tkanek, w których umiejscawia się pasożyt, a w konsekwencji czynionych przez niego uszkodzeń. Tachyzoity, jedna z postaci toksoplazmozy, namnażają się praktycznie we wszystkich tkankach. Jeśli zwierzę zaraziło się poprzez zjedzenie oocyst lub cyst tkankowych, proces martwiczy dotyka najpierw nabłonka jelit i tkanki limfatycznej.
Gdy toksoplazmoza zaczyna rozprzestrzeniać się po całym organizmie kota z krwią i limfą, ogniska martwicze powstają także w płucach, oczach czy wątrobie. Jeśli występuje zakażenie toksoplazmozą u kota, objawy neurologiczne mogą świadczyć o ogniskach martwiczych w mózgu. Tym, co decyduje o przebiegu inwazji pasożyta u naszych milusińskich, mogą być płeć, wiek, stan układu odpornościowego, a także liczba pobranych przez kota pasożytów.
Objawy zakażenia
Jakie są objawy zakażenia? Chory kot może przebyć zakażenie zupełnie bezobjawowo. Zarażone zwierzęta wydalają jednak oocysty do środowiska. Konsekwencją umiejscowienia się pasożytów w płucach lub układzie nerwowym są stany zapalne tych narządów. U kota mogą rozwijać się następujące objawy: otępienie, wodogłowie, wodobrzusze, wymioty, biegunka i znaczny spadek masy ciała. Bywa, że domowemu pupilowi towarzyszy żółtaczka, przeczulica, duszność lub kulawizna. Procesem chorobowym mogą być jednocześnie objęte wszystkie struktury gałki ocznej.
Zdarza się, że niektóre koty, w przypadku których inwazja pasożyta towarzyszy zakażeniom na tle FIV oraz FeLV, chorują intensywniej, a zakażenie kota prowadzi do upadków oraz zaburzeń nerwowych. Zwykle ostrzej chorują młode osobniki. Koty bywają bardziej osowiałe, mniej skore do zabawy, unikają kontaktu z właścicielem. Tym, co może zaniepokoić uważnego opiekuna, to utrata apetytu, połączona ze zwiększonym pragnieniem.
Podczas wizyty u specjalisty często okazuje się, że kot ma podwyższoną temperaturę ciała. Towarzyszy jej bolesność brzucha, zwłaszcza w okolicy trzustki i wątroby. Zauważalne bywają duszności, a kondycja kota może ulec znacznemu pogorszeniu niemal z dnia na dzień. U starszych kotów toksoplazmoza może przechodzić w postać przewlekłą. Niezależnie od wieku naszego mruczka i jego formy przed zakażaniem, nieleczone konsekwencje ataku pasożyta w najgorszym wypadku mogą prowadzić do stałego kalectwa lub śmierci naszego ukochanego mruczka. Jak pomóc zwierzęciu uporać się z dolegliwościami?
Toksoplazmoza u kota – leczenie
Jeśli podejrzewasz, że przyczyną nietypowych objawów u Twojego podopiecznego jest toksoplazmoza u kota, leczenie należy rozpocząć jak najszybciej, zgodnie z zaleceniami lekarza weterynarii. Zazwyczaj terapia trwa ok. 3–4 tygodni. Zanim jednak weterynarz zleci konkretne leczenie, konieczne jest dokładne zbadanie kota, gdyż zakażenie pierwotniakami może dawać podobne objawy jak wiele innych chorób.
Do pierwszych i najważniejszych badań laboratoryjnych należą badanie morfologiczne krwi oraz badanie kału. Niestety, ze względu na krótki czas wydalania oocyst, wykrycie ich w jednej próbce kału bywa wyjątkowo utrudnione. Konieczne może być kilkurazowe powtórzenie analizy i wysłanie próbki krwi do laboratorium, by potwierdzić wstępną diagnozę. Bardzo ważnym badaniem jest sprawdzenie poziomu przeciwciał, które utrzymują się po zakażeniu w organizmie zwierzęcia do ok. 6–8 miesięcy, po czym samoistnie zanikają.
Jeśli Twój czworonóg przebył już zakażenie toksoplazmozą, możesz sprawdzić poziom przeciwciał, świadczących o przebytej chorobie. Ich wysoki poziom może utrzymywać się przez nawet kilka lat po wyleczeniu. Pozytywny wynik testu jest też dowodem na to, że kot nie wydala już oocyst, przez co nie zakaża środowiska, w którym bytuje.
Jak przebiega leczenie toksoplazmozy u kota?
Na czym polega leczenie toksoplazmozy u kota? Terapia, by miała szansę powodzenia, musi być wykonywana przez określony czas i z dużą systematycznością opiekuna. Nie można zapominać o poszczególnych dawkach leku i pilnować, aby kociak nie wypluł tabletki zaraz po podaniu. Najczęściej leczenie polega właśnie na przyjmowaniu 2 razy dziennie specjalnych tabletek. To najwygodniejsza forma terapii, która nie wymaga częstych wizyt u weterynarza, które wiążą się ze stresem u zwierzęcia i możliwym spadkiem odporności.
Leczenie przy użyciu tabletek w całości można przeprowadzić w domu. Jeśli Twój kot nie toleruje podawania doustnie leków, ucieka lub gryzie, być może warto rozważyć podawanie zastrzyków w gabinecie specjalisty. Takie rozwiązanie jest bardzo skuteczne, jednak wymaga regularnych wizyt u lekarza weterynarii i może zwiększać koszty leczenia. To od indywidualnych cech zwierzęcia i możliwości właściciela w dużej mierze zależy, na jaki rodzaj leczenia ostatecznie się zdecydujemy.
Razem z lekami, których zadaniem jest zwalczenie pasożyta, weterynarz może zlecić leczenie objawowe. Dodatkowe preparaty pozwalają zwierzęciu wrócić do formy i szybko poczuć się lepiej. Do najpopularniejszych należą substancje, które stabilizują perystaltykę jelit, leki przeciwzapalne, przeciwgorączkowe, probiotyki, kroplówki wzmacniające i nawadniające organizm oraz preparaty wspomagające apetyt. Mogą być konieczne krople do oczu, a także specjalistyczna karma, która pozwoli na nadrobienie straconych kilogramów w wyniku choroby.
Leczenie toksoplazmozy u kota powinno rozpocząć się na możliwie najwcześniejszym etapie. Jeśli właściciel zignoruje pierwsze symptomy i zgłosi się do lecznicy dopiero wtedy, gdy u czworonoga widoczne są objawy neurologiczne czy też zmiany w gałce ocznej, leczenie może być długotrwałe i wyjątkowo kosztowne. Chociaż toksoplazmoza w powszechnej opinii uważana jest za groźną i podstępną chorobę, zdarza się stosunkowo rzadko, a szybko wyleczona nie wiąże się z żadnymi przykrymi konsekwencjami.
Jak rozpoznać toksoplazmozę u kota
Toksoplazmoza u kota – profilaktyka
Czym można uchronić swojego domowego ulubieńca przed zakażeniem toksoplazmozą? Czy możliwe jest szczepienie kota na toksoplazmozę lub istnieją inne, równie skuteczne metody profilaktyki? Wiele zależy od tego, czy nasz podopieczny jest kotem wychodzącym, czy też spędza cały czas w naszym mieszkaniu. Kot, który sam może poznawać okolicę, bywa narażony na częstszy kontakt z drobnoustrojami.
Elementem profilaktyki w przypadku kotów niewychodzących jest podawanie zwierzakowi mięsa poddanego obróbce cieplnej. Jeśli decydujesz się na surowe mięso, wybieraj to przebadane i wolne od niebezpiecznych pierwotniaków. Gdy adoptujesz dorosłego kota ze schroniska i nie znasz jego przeszłości, możesz kontrolnie wykonać badanie przeciwciał i dowiedzieć się, czy Twój pupil przeszedł wcześniej zakażenie toksoplazmozą.
Twój kociak jest kotem wychodzącym? Spacery poza domem pozwalają kotu poznawać nieznane miejsca, polować na ptaki i niewielkie gryzonie. Upolowana zdobycz może być jednak źródłem zakażenia i niesie za sobą ryzyko zakażenia toksoplazmozą. W takiej sytuacji pozostaje Ci baczna obserwacja swojego mruczka i w razie nietypowych objawów – wizyta w przychodni weterynaryjnej.
Szczepienie na toksoplazmozę
Czy możliwe jest szczepienie kota na toksoplazmozę? Choć szczepionka nie może ochronić Twojego kota przed zakażeniem, warto wdrożyć odpowiednie nawyki, które uchronią Ciebie i Twoje zwierzę przed toksoplazmozą. Pamiętaj o codziennym sprzątaniu kuwety i jej regularnym myciu odpowiednimi środkami do dezynfekcji. Unikaj surowego mięsa na rzecz gotowych, właściwie zbilansowanych karm suchych i mokrych. Ogranicz kontakt kotów domowych z kotami wolnożyjącymi. Dzięki tym prostym zwyczajom w znacznym stopniu ograniczysz ewentualne ryzyko zakażenia omawianymi pierwotniakami.
Toksoplazmoza jest stosunkowo rzadko rozpoznawaną chorobą występującą u kotów. Oocysty wydalane do środowiska są zwykle wtedy, kiedy nie występują jeszcze objawy kliniczne u zwierzęcia. W czasie gdy występują objawy takie jak biegunka czy zaburzenia neurologiczne, zwykle nie ma możliwości wykrycia oocyst w badaniu kału, ponieważ nie dochodzi już do ich wydalania. Zdarza się również, że aby postawić prawidłową diagnozę, należy wykonać kilkukrotne badanie krwi w celu wykrycia przeciwciał – mówi Milena Szaraniec – lekarz weterynarii.
Toksoplazmoza u kota – zadbaj o bezpieczeństwo wszystkich domowników
Choroby pasożytnicze, przenoszone przez koty, mogą być groźne zarówno dla domowników, jak i samych zwierząt. Jedną z najczęściej wymienianych chorób jest toksoplazmoza, którą wywołują pierwotniaki Toxoplasma gondii. Przedstawiciele rodziny kotowatych są żywicielami ostatecznymi, a objawy zakażenia mogą przypominać symptomy wielu innych chorób zakaźnych. Rozpoznanie choroby możliwe jest dzięki odpowiednim badaniom krwi i badaniu kału. Po potwierdzeniu diagnozy konieczne jest kilkutygodniowe leczenie.
Toksoplazmoza u kota nie musi stanowić zagrożenia dla człowieka. By uniknąć zakażenia, konieczne jest kupowanie mięsa ze sprawdzonego źródła, dbanie o higienę w kuchni – regularne dezynfekowanie lub sparzenie deski do krojenia, noży i innych akcesoriów. Obowiązkowe jest dokładne mycie owoców i warzyw z domowego ogródka. Podczas prac na działce warto zakładać ochronne rękawice. Szczególną ostrożność powinny zachować kobiety w ciąży, gdyż zakażenie toksoplazmozą jest wyjątkowo groźne dla rozwijającego się płodu. Dodatkowo myj ręce po każdym kontakcie ze zwierzęciem, zwłaszcza tym nieznajomym.
Jeśli chcesz lepiej chronić swojego kota przed chorobami i infekcjami, dostarczaj mu wszystkich niezbędnych składników odżywczych w postaci pełnowartościowej karmy. Dbaj o jego odpoczynek i zapewnij mu przestrzeń do zabawy – pozwól, by Twój kot poczuł się zaopiekowany i szczęśliwy. Zapoznaj się z szeroką ofertą sklepu Apetete i wybierz doskonałe produkty, które pomogą Ci dbać o długie i zdrowe życie Twojego mruczka!
Artykuł powstał przy współpracy z lekarzem weterynarii – Mileną Szaraniec.
Polecane posty
Najciekawsze propozycje z naszego sklepu