Zapalenie trzustki u kota – objawy, leczenie
Zapalenie trzustki u kota to choroba, której rozpoznanie i leczenie może być trudne nawet dla doświadczonego lekarza weterynarii. Stan zapalny trzustki daje często nieswoiste objawy. Czym są choroby trzustki u kota i jak je skutecznie leczyć?
Zapalenie trzustki u kota – choroba o wielu twarzach
Koty znane są z tego, że potrafią przez wiele tygodni lub miesięcy żyć z chorobą i umiejętnie tuszować jej objawy. Przyzwyczajają się do bólu i dyskomfortu, spowodowanego określonym schorzeniem. Dopiero na bardzo zaawansowanym etapie widać, że kot wymaga pomocy lekarskiej. Chociaż wśród najbardziej popularnych problemów zdrowotnych miauczących czworonogów wymienia się przede wszystkim kocią białaczkę, koci katar lub zaburzenia na tle alergicznym, niepokojące symptomy mogą także sygnalizować kłopoty z trzustką.
Trzustka to narząd gruczołowy, zlokalizowany w podbrzuszu kota, w pobliżu żołądka i dwunastnicy. Narząd ten składa się z dwóch części, odpowiedzialnych za różne czynności. Trzustka jest niczym worek z enzymami i hormonami, które przyspieszają lub spowalniają poszczególne funkcje organizmu. Trzustka wewnątrzwydzielnicza, czyli hormonalna, odpowiada za wytwarzanie niektórych hormonów, w tym insuliny i wydzielanie związków do krwioobiegu. Ta część endokrynna składa się z komórek alfa, beta oraz delta, które produkują też glukagon i somatostatynę.
Trzustka zewnątrzwydzielnicza ma za zadanie dostarczyć produkty do konkretnych narządów, w czym pomagają przewody trzustkowe. Część zewnątrzwydzielnicza, nazywana trawienną, produkuje sok trzustkowy, w którym obecne są enzymy trawienne. Część zewnątrzwydzielnicza jest większa od hormonalnej i składa się z komórek pęcherzykowych. Trzustka produkuje także wodorowęglany, których rolą jest neutralizowanie kwasu żołądkowego oraz białka bakteriobójcze. Wydziela dodatkowo czynnik wewnętrzny, który wspomaga wchłanianie kobalaminy. Problemy ze zdrowiem kota zaczynają się wówczas, gdy trzustka działa zbyt intensywnie lub za wolno. Jakie mogą być przyczyny zapalenia trzustki u kota?
Zapalenie trzustki u kota – przyczyny
Choroby trzustki u zwierząt mogą mieć zróżnicowane podłoże i niekiedy trudno jest wskazać jedną, konkretną przyczynę zaburzeń. Przyczyny zapalenia trzustki u kota nie są do końca znane. Specjaliści uważają, że jest to konsekwencja interakcji między podatnością genetyczną a pewnymi czynnikami środowiskowymi. Trzustka jest dość delikatnym organem, skłonnym do podrażnień i reagującym zapalnie w przypadku występowania innych schorzeń.
Ze względu na mnogość prawdopodobnych przyczyn stanu zapalnego zapalenie trzustki często nazywa się idiopatycznym. W niektórych sytuacjach zapalenie trzustki łączy się ze stanem zapalnym dróg żółciowych lub zdiagnozowaniem nieswoistego zapalenia jelit. Wielu badaczy podkreśla, że w zapaleniu trzustki ważną rolę mogą odgrywać czynniki środowiskowe, takie jak czynniki chemiczne, niewłaściwe żywienie, a także niektóre leki, np. preparaty cynku, bromek potasu lub azatiopryna.
Potencjalnym czynnikiem, który może predestynować do zapalenia trzustki, jest otyłość, przebyty zabieg sterylizacji, niektóre zaburzenia endokrynologiczne, a także hiperlipidemia. Tym, co uważane jest za prawdopodobną przyczynę części zachorowań, jest wcześniejsza sterylizacja lub przebyty zabieg operacyjny, współistniejąca cukrzyca albo nadczynność kory nadnerczy. Nie bez znaczenia jest rasa zwierzęcia, jednak to ważne głównie w przypadku właścicieli psów, np. bokserów, cocker spanieli i sznaucerów miniaturowych.
Uważa się, że przyczyną zachorowań na zapalenie trzustki u kotów może być systemowa toksoplazmoza. Choroby trzustki bywają powiązane z zaburzeniami odpływu wydzieliny trzustkowej przez przewody wyprowadzające, np. w związku z obecnością kamieni żółciowych u kotów. Gdy diagnozuje się zapalenie trzustki u kota, przyczyny mogą być związane z niedokrwieniem i niedotlenieniem narządu wskutek chwilowego spadku ciśnienia. Do takiej sytuacji może dojść podczas zabiegu chirurgicznego albo epizodu zapaści sercowej (krążeniowej).
Jakie jeszcze mogą być przyczyny stanu zapalnego trzustki? Badacze podejrzewają, że w niektórych przypadkach winne są procesy o charakterze immunologicznym. Zostało udowodnione, że nawet 50–60% przypadków zapalenia trzustki u kotów występowało jednocześnie z zapaleniem wątroby i jelita. Mimo licznych hipotez dotyczących przyczyn występowania zapalenia trzustki u kotów, większość przypadków ma charakter idiopatyczny.
Zapalenie trzustki u kota – objawy
Jeśli podejrzewasz zapalenie trzustki u kota, objawy mogą różnić się od siebie w zależności od postaci choroby. Zapalenie trzustki można podzielić na zapalenie o charakterze ostrym i o charakterze przewlekłym. W przypadku niektórych kocich pacjentów trudno jest jednoznacznie określić z jaką formą mamy do czynienia. Część przypadków ostrego zapalenia trzustki może też przechodzić w postać przewlekłą.
Jakie są objawy kliniczne zapalenia trzustki? Zależą one od charakteru i nasilenia procesu chorobowego. Nasilone ostre zapalenie trzustki w skrajnych przypadkach może niestety kończyć się śmiercią zwierzęcia. Gdy nasz kot choruje na przewlekłe zapalenie trzustki, objawy mogą być w pierwszym momencie prawie niezauważalne. Podczas choroby kot odczuwa jednak intensywny ból w okolicy brzucha, który wpływa na jego złe samopoczucie. Zwierzak staje się ospały, apatyczny, unika zabawy i kontaktu z właścicielem.
Gdy kot cierpi z powodu schorzeń trzustki, może przyjmować nietypowe pozycje podczas leżenia lub snu, nie pozwalać na głaskanie w okolicy brzucha, protestować lub wyrywać się podczas próby wzięcia go na ręce, lub przenoszenia. Czworonóg stroni od spontanicznej zabawy, bywa bardziej skulony i to głównie baczna obserwacja opiekuna pomaga wychwycić pierwsze symptomy stanu zapalnego. Podczas badania w gabinecie weterynaryjnym nierzadko okazuje się, że powłoki brzuszne są miękkie, a badanie palpacyjne nie wykazuje wyczuwalnych zmian.
Jeżeli lekarz podejrzewa zapalenie trzustki u kota, objawy to też wymioty, biegunka i utrata wagi. Kot zachowuje się inaczej niż zwykle, wybrzydza przy jedzeniu, a nawet dochodzi do odwodnienia. Koty z kłopotami z trzustką mogą mieć podwyższoną temperaturę ciała. U kotów z tzw. zespołem triaditis weterynarz może dodatkowo stwierdzić żółtaczkę lub ślinotok. Chorujące koty mogą wykazywać objawy upośledzonej krzepliwości krwi. Jeśli zauważysz którekolwiek z wymienionych objawów, udaj się jak najpilniej do gabinetu weterynaryjnego, by wykonać niezbędne badania i potwierdzić lub wykluczyć diagnozę.
Zapalenie trzustki u kota – leczenie
Koty rzadko kiedy w oczywisty sposób sygnalizują problemy zdrowotne. Jeśli twój ulubieniec zaczyna zachowywać się nietypowo, zgłoś się do specjalisty i znajdź przyczynę dolegliwości. Choroby trzustki dają podobne objawy jak wiele innych schorzeń. Istnieją jednak testy z krwi, które pomagają w trafnym określeniu przyczyny gorszego apetytu lub spadku masy ciała kota.
Na początku lekarz wykonuje badanie krwi i sprawdza poziom specyficznej lipazy trzustkowej. Jest to enzym, który w przebiegu zapalenia trzustki ulega znacznemu podwyższeniu. Wykonuje się testy ilościowe i jakościowe – ilościowe pomagają określić, na jakim poziomie jest specyficzna lipaza trzustkowa. Testy jakościowe są bardzo szybkie do wykonania. Już w 1- minutę umożliwiają potwierdzenie, czy nasz czworonóg ma zapalenie trzustki, czy nie. Testy ilościowe są pomocne też na dalszym etapie leczenia. Stosując je, można weryfikować na bieżąco, czy zastosowane leczenie jest efektywne, oraz czy postać ostra choroby nie przeszła w postać przewlekłą.
Jeśli dotyczy nas zapalenie trzustki u kota, leczenie jest głównie objawowe i zwykle bywa długotrwałe. Stosowane leki mają pomóc kotu w zmniejszeniu przykrych dolegliwości i ograniczeniu bólu. Gdy kot jest odwodniony i doszło do znacznego spadku wagi, weterynarz może zlecić okresowe podawanie kroplówek z elektrolitami.
Chorujący mruczący podopieczni przyjmują w trakcie leczenia leki przeciwbólowe, głównie z grupy opioidów. Niewskazane jest leczenie preparatami z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, gdyż te mogą podrażniać trzustkę. W zależności od stanu zdrowia kota i jego ogólnej kondycji leki przeciwbólowe z czasem można ograniczyć lub podawać w większych odstępach czasu. W zależności od innych występujących objawów, kot może potrzebować zastosowania preparatów przeciwwymiotnych, przeciwbiegunkowych, sterydów lub środków z witaminą B12, która wspomaga skuteczną regenerację trzustki.
Zapalenie trzustki u kota – profilaktyka
Jak wspierać swojego ukochanego pupila, gdy dotyczy go zapalenie trzustki u kota? Dieta zwierzęcia to niezwykle istotny element nie tylko na etapie leczenia, ale także profilaktyka wielu popularnych wśród domowych mruczków chorób. Jeżeli kot ma zdiagnozowany stan zapalny trzustki, najważniejsze jest regularne wykonywanie niezbędnych badań i przestrzeganie zaleceń lekarza. Dobrze jest zwracać uwagę na zachowanie kociaka. Po kilku tygodniach terapii może być wskazane zmodyfikowanie leczenia i zmiana leków, np. preparatów przeciwbólowych, albo dostosowanie ich dawki.
Zapalenie trzustki u kota? Dieta naszych milusińskich w stanach zapalnych powinna być przede wszystkim lekkostrawna, z dużą zawartością włókna, oparta o zhydrolizowane białko. Czasami rekomenduje się dodawanie do posiłków enzymów trzustkowych, które pomagają trzustce w prawidłowej pracy, dostępnych w gabinetach weterynaryjnych. Dieta w przewlekłym zapaleniu trzustki powinna być lekkostrawna, a u kotów z triaditis – istnieje wskazanie do stosowania diety hipoalergicznej.
Jak już wspomnieliśmy wcześniej, zapalenie trzustki u kotów to dość podstępna i trudna do zdiagnozowania choroba, na którą zapadają głównie zwierzęta w starszym wieku. Zdarzają się jednak również przypadki zachorowań u kotów młodych, różnych ras i żywionych odpowiednio zbilansowaną karmą. W ramach profilaktyki warto wykonywać okresowe badania krwi i moczu u kota, by uniknąć poważnych problemów ze zdrowiem.
Zapalenie trzustki u kotów dzielimy na ostre i przewlekłe. Mogą one doprowadzić również do zewnątrzwydzielniczej niewydolności trzustki. Jednym z najczęstszych objawów zapalenia trzustki jest brak apetytu, który w przypadku kotów jest bardzo niebezpieczny, ponieważ może doprowadzić min. do stłuszczenia wątroby, które znacznie pogorsza stan pacjenta. W przypadku niepokojących objawów, takich jak spadek/brak apetytu, bolesność w okolicy jamy brzusznej, wymiotów czy biegunek nie zwlekajmy z wizytą u lekarza weterynarii – mówi Milena Szaraniec – lekarz weterynarii.
Zapalenie trzustki u kotów – choroba, z którą można wygrać
Trzustka to jeden z najważniejszych organów w ciele kota, który odpowiada za wydzielanie określonych hormonów i produkcję soku trzustkowego. Choroby trzustki mogą dotykać koty młodsze i starsze obu płci, jednak nieco bardziej narażone są na nie starsze zwierzaki. Pierwsze objawy stanu zapalnego przypominają wiele innych chorób układu pokarmowego – mogą to być biegunka, wymioty i utrata masy ciała. Typowym symptomem jest apatia zwierzęcia i tkliwość w okolicy podbrzusza, która wymusza na kocie nietypowe pozycje podczas snu i unikanie zabaw z opiekunem.
Diagnozowanie zapalenia trzustki polega na wykonaniu badania krwi, w którym określa się stężenie specyficznej lipazy trzustkowej. Konieczna bywa antybiotykoterapia i przewlekłe leczenie przeciwbólowe. Koty z prawidłowo leczonym stanem zapalnym trzustki mogą normalnie funkcjonować przez wiele miesięcy lub lat i cieszyć się wspólnym życiem z ich właścicielami. Zaleca się lekkostrawną dietę, która dostarcza zwierzęciu wszystkich kluczowych składników odżywczych i ewentualną suplementację witamin i mikroelementów pod okiem specjalisty.
Problemy zdrowotne kotów mogą nas dotyczyć nawet wtedy, gdy dbamy o swoich podopiecznych i staramy się zapewnić im wszystko to, co najlepsze. Gotowe karmy suche lub mokre, bądź samodzielnie przygotowywane posiłki powinny być dostosowane do wieku, płci i stanu zdrowia zwierzęcia. Wówczas stanowią najlepszy element profilaktyki, sprzyjają długowieczności i radosnemu kociemu życiu. Stały dostęp do czystej wody, ulubione zabawki i wygodny kącik do odpoczynku to dodatkowe elementy, które wpływają na wysoki komfort codziennego funkcjonowania kota. Jeśli chcesz, aby Twój pupil był zawsze zdrowy i pełen sił, zapoznaj się z szeroką ofertą naszego sklepu i wybierz produkty, które pomogą Ci jak najlepiej dbać o doskonałą formę Twojego kociego domownika.
Artykuł powstał przy współpracy z lekarzem weterynarii – Mileną Szaraniec.
Polecane posty
Najciekawsze propozycje z naszego sklepu