Dlaczego koty mają szorstki język?
Koty od lat zachwycają swoich właścicieli zwinnością, sprawnością fizyczną i nutką tajemniczości. Jeżeli choć raz zostałeś polizany przez swojego miauczącego czworonoga, z pewnością zauważyłeś, że jego język jest jednocześnie miękki i bardzo szorstki. Dziś sprawdzimy język kota pod mikroskopem i odpowiemy na pytanie, dlaczego koty mają szorstki język!
Dlaczego koty mają szorstki język? Nieco o anatomii
Język to charakterystyczny twór mięśniowy, znajdujący się w jamie gębowej lub ustach kręgowców. To wieloczynnościowy narząd, którego najważniejszą rolą jest podsuwanie pokarmu pod zęby, mieszanie jedzenia w czasie żucia ze śliną oraz przesuwanie kęsów pokarmu do gardła. Co ciekawe, dla wielu gatunków zwierząt i organizmów żywych język pełni wiele dodatkowych, nie zawsze znanych nam funkcji. Jak jeszcze działa język?
U gadów język wykorzystywany jest w roli organu węchowego. U ssaków, w tym u kota i u człowieka, język pomaga w wytworzeniu podciśnienia w jamie ustnej, co umożliwia ssanie. To także jeden z ważniejszych narządów zmysłu smaku i dotyku. U wybranych gatunków ssaków, na przykład z rodziny psowatych, język służy do termoregulacji oraz przyjmowania płynów. W przypadku ludzi język służy do artykulacji mowy.
Język kota, podobnie jak u człowieka, jest wałem mięśniowym, położonym na dnie jamy ustnej, pokrytym śluzówką. Zbudowany jest z mięśni, naczyń krwionośnych i nerwów, a jego śluzówka jest wilgotna i różowa. Na jej powierzchni znajdują się brodawki językowe. Brodawki na języku są wyrostkami tkanki łącznej, które wystają ponad powierzchnię śluzówki. Wyróżnia się brodawki mechaniczne, które służą do pobierania i rozdrabniania pokarmu, a także smakowe, zawierające kubki smakowe.
Język kota z bliska to niezwykły widok!
Czy wiesz, że za szorstkość kociego języka odpowiadają brodawki, czyli zakrzywione do tyłu niewielkie kolce na języku? Są zbudowane z keratyny, tej samej, która wchodzi w skład ludzkich włosów lub paznokci. Brodawki są przy tym twarde jak paznokcie i o wiele twardsze niż tkanka języka człowieka. Długość wypustek brodawkowatych jest niezależna od gatunku, wieku, płci czy rozmiaru kota – zazwyczaj jest och ok. 30 i są one porównywalnej długości – ok. 2,3 mm.
Przez wiele stuleci mało kto zastanawiał się nad rolą ostrych wypustek i ich zadaniami w kocim pyszczku. Jednym z przełomowych badań w tej dziedzinie była praca badaczy z Instytutu Technologicznego w Georgii Alexis Noel oraz David Hu z 2018 roku. Oto co odkryli!
Badacze wzięli pod mikroskop martwe próbki tkanek języka kilku gatunków zwierząt z rodziny kotowatych. Mieli do dyspozycji materiał pobrany od lwa, tygrysa, irbisa śnieżnego, rysia, pumy, a także kota domowego. Dzięki temu uzyskali szeroki obraz przeprowadzanych badań. Naukowcy na potrzeby swojej pracy nazwali kolczaste brodawki cavo papillae. Gdy obserwowali je w bardzo dużym powiększeniu, zauważyli, że zakończenia brodawek mają półokrągłe wgłębienia. Przypominały one niezamknięte struktury w kształcie litery U.
Aby jak najlepiej zrozumieć i zbadać anatomię i cechy kociego języka, specjaliści poddali analizie także ruch języka domowych mruczków. Zauważyli, że podczas lizania koci język wywraca się z wewnątrz do zewnątrz. Jest to praktycznie ten sam mechanizm, jak wtedy, gdy liżemy nasze ulubione lody. W zwolnionym tempie przyglądali się temu, że brodawki są w czasie lizania skierowane prostopadle do podstawy języka. Umożliwia to dokładne i precyzyjne dotarcie kociego języka w najdrobniejsze szczeliny i przestrzenie ciała, by umyć futro i zadbać jak najlepiej o higienę.
Koty uznaje się za jedne z najczystszych i najbardziej dbających o lśniące futerko ssaków. Ponieważ koty są z natury samotnikami i rzadko żyją w stadach, w ich przypadku nieczęsto dochodzi do wzajemnego wylizywania się i mycia innych osobników. Zazwyczaj każdy kot dba o siebie samodzielnie. Brudne futro lub nieświeży zapach niemal zawsze świadczy o problemach zdrowotnych, które wymagają konsultacji ze specjalistą. W drodze do perfekcyjnej higieny pomaga właśnie szorstki język. Jak wygląda język kota z bliska? Dlaczego koty mają szorstki język?
Czemu koty mają szorstki język?
Jak już zdążyłeś przeczytać w pierwszej części artykułu, koci język jest szorstki, ze względu na znajdujące się na nim brodawki. Tu pojawia się pierwsza istotna różnica w porównaniu z anatomią języka u ludzi. Kot posiada o wiele mniej kubków smakowych niż ludzie.
Brodawki pomagają kotu w pielęgnacji futra, a także odrywaniu kawałków mięsa od kości i odgryzaniu kęsów pożywienia. Najnowsze badania dowodzą, że koty nie odczuwają słodkiego smaku. Ich kubki smakowe umiejscowione są nie tylko na języku, ale także podniebieniu i gardle. Kocie kubki smakowe zawierają od kilkudziesięciu do 150 receptorów zmysłu smaku. Jednak tak naprawdę brodawki odgrywają u kota jedną z najważniejszych ról. Czemu koty mają szorstki język? Warto to wiedzieć, ponieważ język kota w powiększeniu prezentuje się niezwykle ciekawie!
Szorstki język – by mycie było łatwiejsze!
Koty uważa się w świecie zwierząt za prawdziwe czyściochy. Każdy opiekun puszystego kociego przyjaciela wie, że jego podopieczny spędza długie godziny na wylizywaniu swojego futerka. Obserwacje kotów dowodzą, że każdy czworonóg poświęca ponad dwie godziny dziennie na usuwaniu przy pomocy języka drobinek kurzu, zanieczyszczeń, pasożytów oraz martwego naskórka, a także nadmiaru sierści. Szorstki język zapewnia lepszą chwytność nawet bardzo małych drobinek i dotarcie w każdy zakamarek sierści, nawet kotom o długim i gęstym futrze.
Koty uczą się zasad higieny poprzez obserwację swojej mamy. Na początku to kotka pomaga w myciu maluchów, z czasem samodzielnie zaczynają wylizywanie siebie i swojego rodzeństwa. W jednym liźnięciu zwierzę wykorzystuje nawet 56,6 mikrolitra śliny, by sprawić, że jego sierść stanie się lśniąca i przyjemna w dotyku. Szorstkie brodawki umożliwiają dotarcie do warstwy naskórka, umycie tych części ciała, do których z pozoru kot nie może sam dosięgnąć. Z tego powodu kot, który nie ma problemów zdrowotnych lub niej jest w podeszłym wieku, rzadko kiedy musi korzystać z pomocy człowieka i odbywać tak bardzo nielubiane kąpiele w wodzie.
Chociaż koci język to doskonałe narzędzie do dbania o zdrowy wygląd i higienę, warto wspierać domowe mruczki w procesie usuwania nadmiaru martwego włosia z ich ciała. Dzięki regularnemu czesaniu i podawaniu odpowiedniej karmy, zapobiegasz powstawaniu tzw. kulek włosowych. Tworzą się one w przewodzie pokarmowym, gdy kot połyka zbyt wiele kępek sierści. Język kota w powiększeniu – jakie jeszcze funkcje spełnia koci język, usłany brodawkami?
Szorstki język u kota – podstawa termoregulacji
Być może nie raz zastanawiałeś się, dlaczego w upalne dni Twój kot całkiem nieźle radzi sobie z wysokimi temperaturami i wręcz wystawia swoje ciało na działanie przyjemnych promieni słonecznych? Wspomniani naukowcy z uniwersytetu w Georgii dowiedli, że rozprowadzana na skórze przy pomocy kociego języka ślina dodatkowo pomaga w ochładzaniu kota. Większość promieniowania cieplnego pochodzi u kotów z uszu, łapek oraz sierści. Jednak prawie ¼ nadmiaru gorąca jest eliminowana właśnie przy użyciu śliny.
Każdy kot, który liże swoje futro, sprawia, że ma ono więcej wilgoci, a przede wszystkim zwiększa się powierzchnia parowania ciała. Podobnie jak u psów, gruczoły potowe u kotów zlokalizowane są głównie na łapach, pomiędzy opuszkami palców. Ta znikoma powierzchnia nie jest wystarczająca, by zapobiegać przegrzaniu organizmu w wyjątkowo upalne, wakacyjne dni. Gdy Twojemu kociakowi jest zbyt gorąco, zwykle ogranicza dodatkowo swoją aktywność. Bawi się głównie rano lub wieczorem, a najcieplejszy czas w ciągu dnia po prostu przesypia. Dodatkowo szuka wówczas chłodniejszych powierzchni, np. zimnych płytek w łazience, by w ten sposób jeszcze szybciej się schłodzić.
Szorstki język – jak u prawdziwego tygrysa!
Koci język z szorstkimi brodawkami to pozostałość po przodkach. Wykorzystywali oni tę cechę do zdobywania pokarmu i łatwiejszego spożywania upolowanych kąsków. Lwy lub tygrysy nie dostawały suchej karmy w miskach, którą łatwo i przyjemnie schrupać! Jeżeli Twój domowy łowca jest kotem wychodzącym, być może byłeś świadkiem, jak przynosił na podwórko lub nawet do domu, upolowaną podczas spaceru zdobycz. Szorstkie brodawki pomagają wylizać dokładnie każdy kęs pokarmu, obdzierać mięso z kości, a w domowych warunkach – rozbroić nawet najtrwalszą pluszową zabawkę!
Koci język jest świetnie przystosowany do przyswajania pokarmu, jednak nieco gorzej do picia wody. I tu z pomocą przychodzą sterczące brodawki. Specyficzne wypustki oraz możliwość szybkiego poruszania językiem to dwa elementy, dzięki którym kot pochłania dostateczną ilość wody i szybko gasi pragnienie. Język kota potrafi wykonywać aż 4 ruchy na sekundę! Jego rurkowate ułożenie sprawia, że woda trafia precyzyjnie do żołądka. Dzięki temu koty nie rozchlapują wody na wzór psich domowników.
Wylizywanie futra – sposób na uspokojenie
Praktycznie każdy żywy organizm znajduje sposoby, które pomagają szybko rozładować stres w problematycznych sytuacjach. Podobnie jak ludzie, koty nauczyły się określonych zachowań, by dać upust nagromadzonym emocjom. Gdy zwierzę wylizuje swoje futro, bardzo często przy tym mruczy. W trakcie zabiegów pielęgnacyjnych i lizania w ciele kota uwalniane są endorfiny, czyli hormony szczęścia. Rytmiczne wylizywanie uspokaja kota i pomaga się mu wyciszyć. Jednak może też prowadzić do nadmiernego wylizywania się i tworzenia się zmian na skórze, a także ubytków w sierści.
Jeśli zauważyłeś, że Twój kot nadmiernie się wylizuje, w skutek czemu na jego futrze powstają puste miejsca, dobrze jest skonsultować się ze specjalistą. Być może w takiej sytuacji będzie niezbędna pomoc behawiorysty zwierzęcego, który znajdzie przyczynę nietypowego zachowania. Zdarza się, że nadmierne wylizywanie towarzyszy kotom, które zostały zbyt wcześnie zabrane od mamy. W ten sposób kotki próbują rekompensować sobie brak mamy i nieco po omacku uczą się wykonywać określone czynności. Nie jest to sytuacja bez wyjścia. Przy odrobinie cierpliwości i poświęconym czasie można skutecznie wyeliminować takie sytuacje. Życie kota będzie wtedy o wiele spokojniejsze.
A to historia!
Koci język stał się tematem badań dla wielu badaczy i naukowców. Zainspirowani budową kociego języka i rolą specyficznych brodawek specjaliści stworzyli model 3D silikonowej szczotki do pielęgnacji TIGR, czyli Tongue-InspiredGRoomingbrush. Podczas prac posiłkowali się budową i kształtem zakończeń brodawek, które przypominają literę U. Okazało się, że cechują się one mniejszym oporem podczas czesania i pielęgnacji włosów, niż tradycyjne modele z drogerii. Udowodnili, że rozwiązania z natury, które przenieśli na grunt nowych technologii, pozwalają tworzyć ludziom doskonalsze i bardziej funkcjonalne przedmioty codziennego użytku.
Koci język – wielofunkcyjne narzędzie do zadań specjalnych
Dlaczego koty mają szorstki język? Z bliska przypomina on precyzyjnie zaprojektowany i dostosowany do rozmaitych kocich potrzeb nowoczesny automat. Dzięki niemu nasi koci domownicy są w stanie zadbać o czystość futra, upolować smakowity kąsek lub bezszelestnie napić się wody. Koci język pokryty jest wieloma niewielkimi wypustkami, powstałymi z keratyny, takiej samej, z jakiej tworzą się nasze paznokcie oraz włosy. Brodawkowe wypustki mają specjalne zakończenia, które umożliwiają precyzyjne chwytanie drobinek kurzu, usuwanie z powierzchni futra bakterii i drobnoustrojów.
Codzienne wylizywanie futra to jeden z najważniejszych rytuałów, które praktykują nasze domowe mruczki. Aby Twój kot miał energię do zabawy i cieszył się idealną kondycją, warto dbać o jego pełnowartościowy jadłospis i zapewnić komfortową przestrzeń do życia. Czy Twój kot próbuje lizać Twoje dłonie swoim szorstkim i energicznym językiem? Podczas mycia futra przyjmuje zabawne pozy, które rozśmieszają wszystkich domowników? Zadziwia Cię jego spryt i umiejętność zdobywania pokarmu w każdych okolicznościach? Napisz komentarz i podziel się opowieściami o niezwykłych zdolnościach Twojego pupila!
Polecane posty
Najciekawsze propozycje z naszego sklepu