IBD u psa – objawy i leczenie zapalenia jelita u psa

Twój pies często cierpi z powodu dolegliwości żołądkowo-jelitowych? Brakuje mu apetytu, regularnie pojawiają się wymioty i biegunka, a próby leczenia nie przynoszą rezultatów? To może być nieswoiste zapalenie jelit – zobacz, jak rozpoznać IBD u psa. 

IBD u psa – przyczyny 

Nieswoiste zapalenie jelit u psa to choroba, której przyczyny są złożone i nadal nie do końca poznane. Może być wywołana przez wiele różnych czynników, a jej objawy nie są swoiste. Czym charakteryzuje się IBD u psa i skąd się bierze?

IBD u psa – co to jest?

IBD to choroba jelit, w której pojawia się idiopatyczny (czyli powstający spontanicznie, o nieznanej przyczynie) stan zapalny przewodu pokarmowego. W ścianach jelit pojawiają się zmiany morfologiczne oraz nacieki zapalne, a zwierzę zaczyna cierpieć z powodu objawów, które nie są jednak charakterystyczne. Nie wiadomo, skąd właściwie bierze się ta choroba — zaburzenia trawienia mają jednak pewien związek z nieprawidłową pracą układu odpornościowego psa oraz jego interakcjami z mikroflorą jelitową. IBD najczęściej dotyczy zarówno jelita cienkiego, jak i grubego, choć od tej reguły mogą być wyjątki. 

Sprawdź także: Jakie choroby najczęściej występują u psów i jakie są ich objawy?

IBD wywołuje objawy, które można przypisać także wielu innym schorzeniom. Najczęściej pojawia się nawracająca biegunka oraz wymioty, brak apetytu, a także stopniowa utrata masy ciała. By rozpoznać chorobę, weterynarz musi zebrać wiele informacji dotyczących stanu zdrowia oraz stylu życia psa, a także wykonać niezbędne badania obrazowe oraz histologiczne. Odpowiednie leczenie dobierane jest indywidualnie. W lżejszych przypadkach może wystarczyć sama zmiana diety, jednak czasami konieczne jest także zastosowanie leków. 

Skąd bierze się nieswoiste zapalenie jelit u psa?

Naukowcom nadal nie udało się ustalić, co dokładnie wywołuje nieswoiste zapalenie jelit u psów. Istnieją jednak czynniki, które znacznie zwiększają ryzyko wystąpienia tej choroby. Zaliczają się do nich:

• Czynniki genetyczne – niektóre rasy są szczególnie predysponowane do tego schorzenia,
• Nieprawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego,
• Nieodpowiednia dieta – obfitująca w produkty ciężkostrawne, ze zbyt małą ilością błonnika, przetworzone, o niskiej jakości. Reakcje alergiczne i zapalne mogą być wywoływane przez obecną często w karmach soję i kukurydzę,
• Zaburzenia flory bakteryjnej przewodu pokarmowego (spadek liczby bakterii probiotycznych i wzrost liczby bakterii potencjalnie chorobotwórczych),
• Zakażenia pasożytami i infekcje,
• Zwiększenie przepuszczalności błony śluzowej jelit spowodowane uszkodzeniami,
• Osobnicza wrażliwość na rozwój choroby.

IBD u psa – objawy

IBD u psów manifestuje się wieloma objawami ze strony układu pokarmowego. Pojawiają się przewlekłe biegunki, wymioty, utrata masy ciała i zmiany w zachowaniu zwierzęcia. Charakterystyczną cechą IBD jest to, że objawy często nie ustępują przy początkowych próbach leczenia.

IBD u psa – objawy, które powinny Cię zaniepokoić

Nieswoiste zapalenie jelit u psa można bardzo łatwo pomylić z innymi chorobami. Infekcje pasożytnicze, alergie pokarmowe, nadwrażliwości lub zakażenia wirusami oraz grzybami – to tylko niektóre przyczyny, które mogą wywołać objawy podobne do IBD. Zazwyczaj weterynarze starają się kolejno wykluczać najbardziej prawdopodobne schorzenia, a gdy podjęte działania nie przynoszą rezultatu, zaczynają rozważać możliwość wystąpienia nieswoistego zapalenia jelit. 

Objawy łagodne:

• Brak spadku masy ciała i apatii,
• Zachowany apetyt,
• Prawidłowa aktywność,
• Prawidłowa lub nieco luźna konsystencja kału,
• Wymioty występujące sporadycznie (raz 1-2 tygodnie lub nawet rzadziej).

Objawy o średnim nasileniu:

• Nieznacznie obniżony apetyt,
• Nieznacznie luźna konsystencja kału, w którym obecny jest śluz lub krew, wypróżnienia do 4 razy na dobę,
• Utrata 5-10% masy ciała,
• Zachowana aktywność,
• Wymioty pojawiające się 2-3 razy w tygodniu.

Objawy ciężkiego IBD:

• Nasilona apatia i znacznie zmniejszony apetyt,
• Wymioty częściej, niż 3 razy w ciągu tygodnia,
• Biegunka o wodnistej konsystencji,
• Wypróżnienia powyżej 5 razy w ciągu doby,
• Spadek masy ciała powyżej 10%.

IBD u psa – rozpoznanie

Rozpoznanie IBD u psa nie może opierać się jedynie na występowaniu poszczególnych objawów. Jest tak z przyczyny, o której wspomnieliśmy już kilkakrotnie. Dolegliwości w tej chorobie nie są w ogóle charakterystyczne. Jeżeli odwiedzisz gabinet weterynaryjny, to specjalista z pewnością przeprowadzi z Tobą szczegółowy wywiad, wypytując nie tylko o dolegliwości u psa, ale również o jego nawyki żywieniowe, zachowanie i wcześniejsze problemy ze zdrowiem. Twój czworonóg prawdopodobnie będzie miał także wykonane liczne badania. Przy podejrzeniu IBD przydatne jest:

Badanie endoskopowe żołądka – to właśnie ono jest w tej sytuacji badaniem z wyboru. W trakcie badania lekarz może ocenić to, jak wyglądają poszczególne odcinki przewodu pokarmowego, a także pobrać niezbędne do badań histopatologicznych wycinki. 

Badanie USG – przy nieswoistym zapaleniu jelit (choć nie tylko) w jelitach pojawiają się charakterystycznie wyglądające, pofałdowane odcinki. Niekiedy również ściana jelita może być nieco pogrubiona. 

Oznaczane stężenia kwasu foliowego – jest bardzo przydatnym badaniem przy wykrywaniu chorób jelita cienkiego u psów oraz kotów. Kwas foliowy jest u tych zwierząt wchłaniany właśnie w jelicie cienkim. Jeżeli jego poziom jest obniżony, to może to wskazywać na uszkodzenia zlokalizowane właśnie w tym odcinku przewodu pokarmowego. Podczas gdy kwas foliowy wchłania się w bliższej części jelita cienkiego, w jego dalszej części wchłaniana jest kobalamina. Obniżenie jednocześnie zarówno poziomu kobalaminy, jak i kwasu foliowego może świadczyć o rozległym uszkodzeniu, które obejmuje duże odcinki jelit.

Test wchłaniania jelitowego – polega na tym, że psu podawany jest doustnie roztwór cukrów laktulozy i ramnozy. Następnie, po upływie określonego czasu, analizowane są próbki kału i moczu (możliwe jest także wykonanie badań krwi). Duży wzrost podanych substancji w próbkach może świadczyć o uszkodzeniach jelit i ich zwiększonej przepuszczalności. Ten test często wykonywany jest wtedy, gdy badanie histopatologiczne nie wykazało żadnych istotnych zmian.

Nieswoiste zapalenie jelit u psa – dieta

W przypadku IBD u psa dieta odgrywa szczególnie ważną rolę. To właśnie ona najbardziej poprawia komfort życia zwierzęcia i pomaga w pozbyciu się uciążliwych objawów. Odpowiednie żywienie nie podrażnia chorych jelit, dzięki czemu są one w stanie przynajmniej częściowo wrócić do równowagi i podjąć swoją pracę. Lekarstwa, które Twojemu czworonogowi przepisze weterynarz, na pewno pomogą, ale bez zmiany diety nie przyniosą trwałej poprawy. 

Zobacz również: Pies dużo pije – czy to powód do niepokoju?

Przy nieswoistym zapaleniu jelit u psa dietę zaczyna się zazwyczaj od prób eliminacji tych składników pokarmowych, które wydają się być najbardziej szkodliwe. Zrezygnuj więc od razu z wszystkich przetworzonych dodatków, niezdrowych smakołyków i gorszej jakości karm. W żadnym wypadku nie podawaj psu resztek z własnego stołu, a jeśli wcześniej Ci się to zdarzało – nie rób tego więcej! Psi układ pokarmowy znacznie różni się od ludzkiego i to, co dobre dla Ciebie, czworonogowi może poważnie zaszkodzić. Pamiętaj o tym, że dania gotowane dla psa powinny być pozbawione przypraw, sosów i chemicznych dodatków, a ich  odpowiednie zbilansowanie jest tak naprawdę dość trudne. Na rynku dostępne są jednak gotowe karmy, które jakością wcale nie odbiegają od domowych posiłków! 

Co można zrobić, aby pomóc zwierzęciu?

Jeżeli Twój pies cierpi z powodu chorób jelit, warto zmienić w jego diecie źródło białka – dobrze sprawdzają się w takiej sytuacji białka hydrolizowane. Rozpoczynając dietę eliminacyjną, ogranicz różnorodność posiłków do minimum. Stopniowo wprowadzając kolejne składniki, szybko przekonasz się, co dokładnie wywołuje u Twojego czworonoga nieprzyjemne objawy. Nie wszystkie psy dobrze znoszą zmiany dietetyczne – zwierzak może początkowo odmawiać jedzenia, jednak w żadnym wypadku nie powinieneś go głodzić! Zamiast czekać, aż głód zmusi pupila do zjedzenia niechcianego posiłku, wymieszaj  „nowy” posiłek z tym, co podawałeś psu wcześniej, a następnie stopniowo zmniejszaj ilość „starego” pożywienia przy każdym karmieniu. 

Jednym ze sposobów żywienia przy IBD jest dieta BARF (Biologically Appropriate Raw Food). Odpowiednie ułożenie takiej diety jest jednak trudne i wymaga sporej wiedzy – wskazana jest współpraca z dietetykiem. W takiej diecie najczęściej wybiera się jedno źródło białka, z którym pies nie miał wcześniej do czynienia, a także jedno źródło węglowodanów w postaci warzywa. Pamiętaj, żeby nie podawać czworonogowi zupełnie nic poza zaplanowanymi posiłkami – to uniemożliwia skuteczne leczenie!

W jaki sposób leczyć IBD u psa?

Leczenie IBD u psa jest uzależnione od tego, jak mocno nasilone są jego objawy. Jeśli Twój podopieczny czuje się całkiem dobrze – być może wystarczy zmiana diety oraz stylu życia. W cięższych przypadkach lekarz weterynarii może zadecydować o włączeniu leczenia farmakologicznego z wykorzystaniem antybiotyków oraz leków przeciwzapalnych.  

IBD u psa – leczenie

Przy łagodnej formie choroby wystarczy zastosowanie odpowiednio dostosowanej diety. Przy IBD niezbędne są posiłki hipoalergiczne. Zadbaj o to, by wybrać karmę wysokiej jakości i o możliwie prostym składzie. Warto zwrócić uwagę również na obniżoną zawartość tłuszczu, który nie jest korzystnym składnikiem w przypadku chorób jelit. Dobrym wyborem będzie na przykład karma sucha dla psa Butcher’s Functional Sensitive Dog z indykiem i ryżem – lekkostrawna, a jednocześnie smaczna i odżywcza. Twój czworonóg preferuje karmy mokre? Możesz sięgnąć po Cesar Tacka Pasztet . To danie o naturalnym składzie, bez dodatku sztucznych barwników i chemicznych polepszaczy smaku. 

Łagodna forma IBD może pod wpływem właściwej diety ustąpić całkowicie. Sama karma to jednak trochę za mało. Doskonałym pomysłem będzie dołączenie zestawu suplementów, składników zawierających cenne kwasy Omega-3 i Omega-6 (na przykład Fitmin Dog Olej z łososia) oraz probiotyków. Te ostatnie hamują reakcje zapalne w jelitach i pomagają im dojść do swojej naturalnej równowagi. Powinny zawierać w swoim składzie bakterie takie jak:  Lactobacillus acidophilus, Enterococcus faecium, Lactobacillus rhamnosus, Bifidobacterium animalis lactis.

Objawy są bardziej nasilone lub stosowanie zbilansowanej diety nie przynosi pożądanych rezultatów? W takich przypadkach weterynarz może zdecydować się na włączenie dodatkowo leków. Najczęściej stosowane są niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz antybiotyki. Silny przebieg choroby sprawia, że konieczne staje się zastosowanie środków o bardziej intensywnym działaniu – glikortykosteroidów. Te lekarstwa, choć bardzo skuteczne, mogą niestety wywoływać poważne skutki uboczne (zapalenie trzustki, leukopenia, reakcje alergiczne). Przy dłuższych terapiach ważne jest więc regularne wykonywanie badań krwi. 

IBD u psa – rokowania

Jak wygląda życie psa z IBD? Rokowanie może być różne – każda sytuacja jest nieco inna! Pamiętaj jednak, że im szybciej wykryta będzie choroba, tym lepiej. Nie bagatelizuj więc nawet niewielkich objawów, a jeśli coś w zachowaniu czworonoga wyda Ci się niepokojące – nie zwlekaj z wizytą w lecznicy! Nieswoiste zapalenie jelit to schorzenie, które stopniowo wyniszcza organizm psa, osłabia go i po pewnym czasie prowadzi do nieodwracalnych zmian. Rokowania są więc o wiele lepsze, jeżeli pies jest dopiero na początkowych etapach choroby – później bardzo trudno jest już naprawić uszkodzenia w organizmie. 

Nieswoiste zapalenia jelit u psów to choroba, którą trudno jednoznacznie zdiagnozować i całkowicie wyleczyć. Organizm każdego psa jest nieco inny – stąd też leczenie często dobierane jest indywidualnie, metodą prób i błędów. Przy IBD bardzo ważną rolę odgrywa odpowiednia dieta, wzbogacona niezbędnymi suplementami: w naszym sklepie, w kategorii Preparaty lecznicze i suplementy, znajdziesz wszystko, czego potrzebuje Twój pupil. Zadbaj o zdrowie i profilaktykę czworonoga już dziś!

Polecane posty

Jak odchudzić psa? – otyły pies Jak zrobić lody dla psa? Przepisy Czego psy nie lubią, a właściciele o tym nie wiedzą- part I. Etapy rozwoju szczeniąt Czyszczenie zębów u psa – jak dbać o uzębienie pupila?