Kiedy można zabrać kotka od matki? Rola matki i rodzeństwa w życiu kociaka

Kiedy oddzielić kocięta od matki? Rola matki i rodzeństwa w życiu kociaka

Malutkie, bezbronne kocięta są całkowicie zależne od swojej matki. To właśnie ona w pierwszych dniach życia mruczących maluchów zapewnia im troskliwą opiekę, pokarm i ciepło. Związek między kociętami i kocią mamą ma jednak znacznie głębszy sens. Kocica jest dla młodych mruczków pierwszą i najlepszą nauczycielką. Kocięta czerpią także sporo od swojego rodzeństwa, wspólnie poznając świat i ucząc się, jak to jest być kotem. Kiedy można oddzielić kocięta od matki i rodzeństwa, by zapewnić im pewny start w dorosłość?

Malutkie, bezbronne kocięta są całkowicie zależne od swojej matki

Rola matki w życiu kociąt

Wpływ kociej mamy na kocięta rozpoczyna się na długo przed ich narodzinami. Stres, jakiego kotka doświadcza w trakcie ciąży, może udzielać się także kocim maluchom. Hormony stresu przenikające przez łożysko zaburzają rozwój układu nerwowego kociąt, przez co maluchy mogą mieć trudności w uzyskaniu równowagi emocjonalnej i nauce. Dla przyszłego życia kociaków znaczenie może mieć ponadto dieta ich mamy. Kocięta, które już w fazie prenatalnej, za pośrednictwem wód płodowych, stykają się z określonym pokarmem, są bardziej skłonne do jego wybieranie po narodzinach. W ten sposób młode mruczki przejmują preferencje żywieniowe od kocicy. Urozmaicona dieta u ciężarnej kotki zwiększa otwartość kociąt na różne smaki.

Więź między kociętami i ich mamą zaczyna kształtować się zaraz po urodzeniu. Kocięta rozpoznają swoją mamę po zapachu. W podtrzymywaniu więzi ważną rolę odgrywa kontakt dotykowy i wokalny. Zachowania opiekuńcze u kocich matek wyzwalane są przez wokalizację mruczących maluchów. Podstawowym sygnałem wokalnym wysyłanym przez kocięta jest piszczenie, które stanowi odpowiednik dziecięcego płaczu. Dźwięk ten skłania kocicę do poszukiwania zaginionych kociaków oraz przyjęcia odpowiedniej pozycji w gnieździe (zapewniającej maluchom ciepło i możliwość ssania). Kocięta i kocica komunikują się ze sobą również za pomocą mruczenia. Sygnał ten ma charakter powitalny i uspokajający. Kotka mruczy, gdy powraca do kociaków z polowania lub karmi maluchy. Kocięta używają mruczenia przede wszystkim podczas ssania, by skłonić kocicę do pozostania w bezruchu.

Urozmaicona dieta u ciężarnej kotki zwiększa otwartość kociąt na różne smaki

Czas uzależnienia kociąt od matki

Kotka zapewnia kociętom opiekę przez mniej więcej 3 miesiące. W tym czasie kocięta mają wiele okazji do podpatrywania zachowań swoje mamy i nauki poprzez obserwację oraz naśladownictwo. Kocięta często podążają za kocicą, w ten sposób poznając otoczenie i doskonaląc zdolności ruchowe. Podczas interakcji z matką uczą się zasad komunikacji i odpowiednich reakcji na sygnały werbalne oraz niewerbalne. Kotka kontroluje zachowania kociąt i przywołuje mruczki do porządku, gdy te przekraczają granice. Kiedy ich poczynania stają się zbyt brutalne, przerywa zabawę. W taki sposób pomaga kociętom poznać granice zabawy, nauczyć się panować na ugryzieniami oraz udrapaniami. Kotka stara się zapewnić maluchom bezpieczne i zdrowe środowisko do rozwoju. Większość kocich mam na jakimś etapie opieki nad kociętami decyduje się na zmianę gniazda i przenosi maluchy w inne miejsce. Kocięta przyswajają od matki również nawyki toaletowe – uczą się wybierać odpowiednie podłoża i zakopywać odchody.

Kotki wolno żyjące lub wychodzące pomagają kociakom doskonalić zdolności łowieckie. W tym celu przynoszą do gniazda uśmiercone lub jeszcze żywe ofiary i pozwalają młodym mruczkom rozwijać umiejętności związane z polowaniem.

Kotka zapewnia kociętom opiekę przez mniej więcej 3 miesiące

Karma dla młodych kotów – sprawdź nasza ofertę!

Etapy w życiu kociąt

Więź między kociętami a ich mamą ulega stopniowemu rozluźnieniu z upływem czasu. Pierwszym etapem tego procesu jest uniezależnienie pokarmowe, które rozpoczyna się około 4. tygodnia życia kociąt, a kończy między 6. a 8. tygodniem. Podczas odłączenia dietetycznego kocica ogranicza dostęp futrzaków do pokarmu, a w końcu całkowicie przestaje karmić maluchy. Cały ten proces jest starannie nadzorowany przez kocią matkę, która dostosowuje karmienie do potrzeb zwierzaków. Kocica na tym etapie coraz częściej oddala się od kociaków i znika na dłużej. Jest też mniej tolerancyjna w stosunku do maluchów i unika z nimi kontaktu. Zdarza się, że to same kocięta coraz chętniej wkraczają na ścieżkę niezależności i próbują życia na własną łapę, oddalając się od mamy. Młode futrzaki dosyć rzadko rezygnują jednak ze ssania matczynej piersi, jeśli mają taką możliwość.

Drugim etapem procesu odłączenia kociąt od kocicy jest odsadzenie behawioralne, polegające na rozluźnieniu więzów emocjonalnych. Następuje ono kilka tygodniu później niż odłączenie dietetyczne. Ostateczny moment odsadzenia behawioralnego jest sprawą indywidualną. Zależy od wieku kociej matki, warunków środowiskowych, charakteru kociąt. Kocie matki zazwyczaj szybciej kończą opiekę nad licznymi miotami niż nad kocimi jedynakami. Związek z matką szybciej zanika z kolei u dorastających samców niż samic. Czasami u kotów mieszkających wspólnie więzi rodzinne w pewnym stopniu utrzymują się nawet po osiągnięciu dojrzałości przez kocięta.

Związek z matką szybciej zanika z kolei u dorastających samców niż samic

Jakie znaczenie dla kociąt ma kontakt z rodzeństwem?

W trakcie nieobecności kotki kocięta pozostają ze sobą w bliskim kontakcie fizycznym, co pozwala im na utrzymanie odpowiedniej temperatury ciała. Od początku okresu socjalizacji (od 2. tygodnia życia) kocięta chętnie wchodzą w interakcje ze swoim rodzeństwem. Początkowo mają one dość chaotyczny i raczej przypadkowy charakter. Pierwsze kontakty między kociętami polegają głównie na zabawie i przypominają zachowania łowieckie skierowane ku ofiarom.

Zabawy towarzyskie rozwijają się już od 3. tygodnia życia. Starsze kocięta są w stanie trafnie rozpoznawać zachowania zachęcające do zabawy i odpowiednio na nie reagować. Harce mruczków polegają przede wszystkim na wzajemnych gonitwach i atakach. Zabawy między kociętami często są brutalne i intensywne. W rzeczywistości płynie z nich jednak spora nauka. Zabawy towarzyskie pozwalają kociakom nauczyć się samokontroli i zasad komunikacji oraz rozwijać sprawność ruchową. Zabawy społeczne stopniowo zanikają wraz z osiąganiem samodzielności przez kocięta – między 12. a 14. tygodniem życia.

Kontakt z rodzeństwem jest nie do przecenienie dla rosnących kociąt. Nawet najlepsza kocia mama nie jest bowiem w stanie zastąpić maluchom towarzyszy w tym samym wieku. Młode zwierzaki wykazują większą chęć do ruchu i zabawy niż dorosłe, stateczne kocice. Kociaki dorastające w grupach mają więcej okazji do zróżnicowanej aktywności i nauki. Przekłada się to na ich ogólny rozwój. Koty wychowujące się z rodzeństwem wykazują większe kompetencje społeczne, a w dorosłym życiu łatwiej przystosowują się do życia w grupie. Koci jedynacy często mają natomiast poważne trudności w interakcjach z innymi kotami i wolę wieść życie samotników.

Zabawy towarzyskie rozwijają się już od 3. tygodnia życia.

Kiedy oddzielić kocięta od matki?

Przeprowadzka do nowego domu to kluczowy moment w życiu każdego kociaka. Rozłąka z rodziną wiąże się dla młodych zwierzaków ze sporym stresem. Kocięta tracą poczucie bezpieczeństwa, które dotychczas zapewniała im kocia mama. Muszą zacząć radzić sobie same, wykorzystując dotychczas nabytą wiedzę w zupełnie nowych warunkach.

Aby mruczki szybko i pewnie wkroczyły w dorosłość, muszą być w pełni gotowe na opuszczenie swojej mamy. Kocięta nie powinny być oddzielone od matki wcześniej niż przed upływem 8. tygodnia życia. U mruczków zbyt wcześnie zabranych od matki często w dorosłym życiu obserwuje się problemy behawioralne. Kociaki częściowo pozbawione kontaktów z matką mają skłonność do zachowań agresywnych i stereotypowych (np. ssania wełny, nadmiernego wylizywania futerka). Mogą być bardziej impulsywne i nieśmiałe.

Zdarza się też, że nie potrafią wytworzyć z prawidłowej relacji z człowiekiem – traktują go niczym zastępczą matkę, nadmiernie się od niego uzależniając. Wydłużanie wspólnego przebywania zwierzaków z rodziną o kilka tygodni może wpłynąć pozytywnie na ich rozwój i stabilność emocjonalną. Z tego względu zaleca się, by kociaki pozostały wraz z matką i rodzeństwem do ukończenia 12.-14. tygodnia życia.

Kiedy oddzielić kocięta od matki?

Nie można zapominać, że dla młodych zwierząt nie mniej istotne od kontaktów wewnątrzgatunkowych są interakcje z ludźmi. Jeśli więc szukamy kociego towarzysza, postarajmy się wybrać hodowlę, w której zwierzak był otoczony czułą ludzką opieką. Wtedy na pewno zyskamy wspaniałego przyjaciela, który równie dobrze dogaduje się z ludźmi, jak z innymi kotami.

O Autorce

Polecane posty

Dlaczego kot spada na cztery łapy? Jaki żwirek dla kota? Test drewnianych żwirków Czy kot może pić mleko? Co dawać do picia naszemu kotu? Czy kota można wychować? Kotek perski, czyli spokojny i łagodny mruczek. Jak o niego dbać?