Karma dla szczeniaka – zdrowy pokarm to inwestycja w rozwój szczenięcia

Co każdy właściciel czworonoga powinien wiedzieć na temat wartości odżywczych zawartych w karmie oraz o jego prawidłowym żywieniu? Aby zadbać o prawidłowy rozwój i funkcjonowanie szczenięcia, jego opiekun powinien dostarczać mu karmę pełną zbilansowanych i dobrej jakości składników odżywczych. Niektóre z nich organizm zwierzęcia może wytworzyć sam, inne muszą być dostarczone z karmą. Składniki odżywcze dzielimy na grupy, w zależności od funkcji, jakie pełnią w organizmie. Zaliczamy do nich białka, węglowodany, tłuszcze, składniki mineralne i witaminy. 

Informacje na temat składników pokarmowych

Białka to swoiste związki chemiczne o zaszyfrowanej genetycznie kolejności ułożenia aminokwasów, z których są zbudowane. Pod wpływem enzymów trawiennych białka z pokarmu ulegają trawieniu w przewodzie pokarmowym na poszczególne aminokwasy, które ulegają wchłonięciu. Niedobór lub całkowity brak aminokwasów egzogennych (czyli takich, które powinny być dostarczone organizmowi wraz z pokarmem) nie zaburza syntezy białka w organizmie, ale w decydujący sposób wpływa negatywnie na jakość powstających białek, co skutkuje zaburzeniem wielu procesów życiowych.

Funkcje białek dzielimy na:

• funkcję budulcową,
• funkcję regulacyjną,
• funkcję odpornościową,
• funkcję energetyczną,
• funkcję transportową.

Im wyższa strawność białka oraz prawidłowa zawartość aminokwasów egzogennych, tym białko jest bardziej wartościowe. Białka, które zawierają w swoim składzie wszystkie aminokwasy egzogenne to białka o wysokiej wartości biologicznej. Są nazywane pełnowartościowymi. Znajdziemy je głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego np. mięsie zwierząt rzeźnych, drobiu czy dziczyźnie. Dość wysoką wartość biologiczną przedstawiają białka pochodzenia roślinnego zawarte w warzywach np. soi, fasoli i grochu. Niedobór białek w żywieniu obniża odporność, zmniejsza wydolność fizyczną, a w przypadków ciężarnych suk doprowadza do nieprawidłowego rozwoju płodów. Nadmiar z kolei jest szkodliwy i skutkuje zaburzeniem metabolizmu, chorobami nerek oraz wątroby.

Węglowodany – cukry i skrobia

To podstawowe źródła energii. Organizm zwierzęcy pobiera cukry przede wszystkim w postaci skrobi, glikogenu i celulozy jako wielocukrów oraz w mniejszym stopniu dwucukrów – sacharozy, maltozy i laktozy, a w nieznacznej ilości jako cukry proste np. fruktozę. Celuloza jako niestrawne i nierozpuszczalne włókno poprawia motorykę przewodu pokarmowego, natomiast włókno rozpuszczalne w postaci np. fruktooloigosacharydów (FOS) wspomaga pracę błony śluzowej układu trawiennego.

Lipidy – tłuszcze

Lipidy to najbardziej skoncentrowany składnik pokarmowy, który dostarcza ponad dwa razy więcej energii z 1 g niż białka i węglowodany. Ich trawienie odbywa się znacznie dłużej, przez co organizm po spożyciu pokarmu z dużą ich zawartością wykazuje dłuższy efekt sytości. Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe nie mogą być syntetyzowane w organizmie zwierzęcym i muszą być dostarczane w pożywieniu, w przeciwieństwie do kwasów endogennych.

Rolą kwasów Omega 3 jest działanie przeciwzapalne oraz wspomagają uczenie się natomiast kwasy Omega 6 wykazują pozytywny wpływ na jakość okrywy włosowej i skórę. Dzięki wysokiej wartości energetycznej pozwalają na zmniejszenie objętości karmy oraz zwiększają uczucie sytości po posiłku. Podnoszą także walory smakowe pokarmu. Kwasy tłuszczowe odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie organizmu, regulują przemiany metaboliczne zachodzące w żywym organizmie, zmniejszają stężenie cholesterolu we krwi. Niektóre z tłuszczy są źródłem witamin w nich rozpuszczalnych – witaminy A, D, E, K.

Gluten

Gluten stanowi kompleks białek pochodzenia roślinnego – gluteniny, gliadyny oraz prolaminy. Znajduje się w ziarnach zbóż pszenicy, jęczmienia, owsa, żyta oraz pszenżyta. Jako białko stanowi czynnik wywołujący reakcję alergiczną o charakterze autoimmunologicznym. Podczas kontaktu z błoną śluzową jelita następuje niszczenie kosmków jelitowych, co w konsekwencji prowadzi do takich objawów jak rozluźniony stolec, zaparcia, nieprzyjemnie pachnące odchody, bóle brzucha, wzdęcia, utrata wagi, apatia, osowienie, niechęć do ruchu i zabawy. Choroba rozpoczyna się od stopniowej utraty wagi przez psa, wolniejszych przyrostów masy mięśniowej, niedoborów składników mineralnych.

Nietolerancja glutenu objawia się także zmianami na skórze oraz w wyglądzie okrywy włosowej, świądem, problemami ze strony układu oddechowego. Wśród psów coraz częściej obserwuje się zjawisko nietolerancji glutenu. Schorzenie ujawnia się w momencie, kiedy wystąpi predyspozycja genetyczna oraz zadziała czynnik zapoczątkowujący alergię. Takim czynnikiem może stać się np. karmienie psa karmą z wysoką zawartością pszenicy, stres, choroby wirusowe, zabieg chirurgiczny czy ciąża.

Żywienie pokarmem pozbawionym glutenu gwarantuje ograniczenie reakcji alergicznych ze strony przewodu pokarmowego, oddechowego,  okrywy włosowej i skóry.

Składniki mineralne

To istotne elementy stanowiące o prawidłowym wzroście, rozwoju i funkcjonowaniu żywego organizmu. Dzielimy je na makroelementy i mikroelementy. Do makroelementów zaliczamy wapń, fosfor, magnez i siarkę oraz sód, potas i chlor. Jako mikroelementy występują: żelazo, cynk, miedź, mangan, jod, selen i kobalt.

Witaminy

To dostarczane z zewnątrz egzogenne związki organiczne. Aby metabolizm organizmu mógł spokojnie przebiegać, witaminy muszą być dostarczane razem z pokarmem. Nie są trawione dzięki swojej prostej budowie i tylko takie ulegają wchłanianiu. Witaminy dzielimy na dwie grupy:

1. witaminy rozpuszczalne w tłuszczach – witamina A, D, E, K
2. witaminy rozpuszczalne w wodzie – witamina C i witaminy z grupy B (B₁, B_2, PP, kwas foliowy, kwas pantotenowy, biotyna, B_6, B₁₂)

Jak przygotować dom na przybycie szczenięcia?

Pojawienie się szczeniaka w domu oznacza, że musimy przygotować nie tylko siebie, ale i dom tak, aby był dla niego przyjazny i bezpieczny. Zanim przystąpimy do pracy najlepiej zastanowić się jaką przestrzeń przeznaczymy dla psa. Czy będzie mógł on biegać po całym domu, czy zabronimy mu wchodzić, np. do sypialni. Warto wtedy skorzystać z siatek, którymi zablokujemy dostęp. Jeżeli mieszkamy w piętrowym domu, powinniśmy uniemożliwić szczeniakowi chodzenie po schodach, a właściwie schodzenie z nich. Trzeba jak najbardziej dbać o słabiutkie jeszcze stawy biodrowe malucha.

Następnie musimy odpowiednio przygotować podłogi. Jeżeli są śliskie, należy położyć na nie np. wykładzinę. Szczeniak przez pewien czas nie będzie umiał sygnalizować swoich potrzeb, dlatego warto zaopatrzyć się w  podkłady higieniczne lub pieluchy dla szczeniąt. Do dezynfekcji podłóg nie należy używać środków chemicznych. W przypadku psów o długiej sierści warto pamiętać, że będziemy zmuszeni do częstego odkurzania dywanów i wykładzin.

Szczenię, podobnie jak małe dziecko, łatwo może sobie zrobić krzywdę napotykając na niebezpieczne przedmioty i miejsca w naszym domu. Pies nie może mieć dostępu do przewodów elektrycznych, czy wolno stojących przedmiotów. Należy schować wszelkie niebezpieczne przedmioty łatwe do połknięcia.

Aby uchronić meble i inne sprzęty w mieszkaniu przed zębami szczeniaka, musimy zaopatrzyć go w odpowiednie zabawki i gryzaki, na których będzie mógł wyładować swoje niszczycielskie zapędy.

Żywienie szczeniąt ras małych i miniaturowych

Prawidłowe żywienie szczeniąt ras małych i miniaturowych już od pierwszych tygodni ich życia ma decydujące znaczenie dla zdrowego rozwoju układu kostnego, silnych mięśni, wydolnych narządów wewnętrznych, poprawnie funkcjonujących układów: pokarmowego, oddechowego, krążenia i systemu immunologicznego. Czas, kiedy mały organizm rośnie, to wzmożone zapotrzebowanie na białka, węglowodany, tłuszcze, witaminy oraz minerały. To etap kształtowania charakteru psa, na który pozytywny wpływ ma zdrowa i zbilansowana dieta.

Szczenięta dzielimy biorąc pod uwagę ich wielkość i wagę jaką osiągną w dorosłym wieku. Szczenięta ras małych to psy, które jako dorosłe będą ważyły  od 1 do 10 kg, a okres ich wzrostu kończy się około 10. miesiąca życia. Wyróżnia się także podział w obrębie grupy ras małych na dodatkową kategorię, a mianowicie szczenięta ras miniaturowych, które jako dorosłe osiągają wagę do 4 kg.

Właściciel szczenięcia małej rasy powinien pamiętać, iż u jego boku rozwija się pies o energicznym usposobieniu, ogromnej energii życiowej, który pod tym względem różni się zdecydowanie od większych psów. Dlatego pokarm, który ma otrzymywać będzie zawierał znacznie więcej kalorii, niż w przypadku szczeniąt większych ras.

Co wyróżnia młodego yorka, jamnika, małego pudla czy sznaucera miniaturę? Są to psy o wrażliwym i delikatnym przewodzie pokarmowym, małych zębach, niewielkiej szczęce i żuchwie oraz stosunkowo krótkim, ale intensywnym okresie wzrostu trwającym do 10. miesiąca życia. Błędami popełnianymi przez właścicieli są m.in. przekarmianie szczeniąt, dokarmianie resztkami ze stołu, dodawanie smakołyków lub karmienie nieodpowiednio zbilansowanym pokarmem przygotowywanym w warunkach domowych. Wrażliwy szczeniak będzie reagował wymiotami, biegunkami, zaparciami oraz zatruciami. To doprowadzi do zaburzeń w rozwoju psa, szkieletu oraz wywoła nadwagę. Cechą szczeniąt ras małych jest skłonność do wybrzydzania, dlatego dokarmianie niezdrowym pokarmem spowoduje, że nie będziemy w stanie zmienić złych nawyków, chcąc wprowadzić zdrowy i wartościowy pokarm.

Przez pierwsze trzy tygodnie życia młody organizm szczeniaka pobiera początkowo pokarm od matki w postaci bogatej odżywczo siary, a po kilku dniach równie wartościowego mleka. Kiedy zauważymy, że szczenię jest rozdrażnione, płacze i nie przybiera na masie to od 3-4 tygodniu życia można wprowadzać stopniowo pokarm stały. Zdrowa i dobrze żywiona matka może karmić swoje maluchy do 6-8 tygodnia życia. Później szczenięta należy powoli przestawiać na żywienie gotowymi karmami przeznaczonym dla szczeniąt ras małych. Karmy suche warto delikatnie namoczyć wodą, aby przybrały postać papki. Posiłek podajemy w płaskich miseczkach lub na talerzu. Jeżeli pies chętnie zjada karmę, to stopniowo zmniejszamy ilość dodawanej wody, aby przejść na karmienie krokietami karmy suchej.

Szczenięta od 2. do 3. miesiąca życia powinno się karmić 4-5 razy w ciągu dnia, od 4. do 6. miesiąca życia – 3 razy w ciągu dnia, a od 7. do 10. miesiąca życia – 2 razy w ciągu dnia. Znany producent wysokiej jakości karmy Josera swoim produktem Josera MiniJunior zadba o optymalny rozwój małych i miniaturowych ras. Żywienie suchym pokarmem ułatwia redukcję kamienia nazębnego, natomiast zawarte w składzie kwasy tłuszczowe dbają o zdrowy i lśniący wygląd skóry i okrywy włosowej.

Żywienie szczeniąt ras średnich

Rasa, wielkość oraz stopień aktywności dorosłego psa powinny warunkować prawidłowy dobór rodzaju, ilości oraz składu karmy dla rosnącego szczenięcia. W przypadku szczeniąt ras średnich, które w wieku dorosłym ważą pomiędzy 11 a 25 kilogramami istotne jest dostarczenie organizmowi prawidłowo zbilansowanego pokarmu zarówno pod względem energetycznym jak i budulcowym. Wśród szczeniąt tej grupy znajdują się psy, które w przyszłości będą wykonywały różnorodne zadania. Będą to psy towarzyszące, sportowe, wystawowe, hodowlane i pracujące. Wszystkim należy zapewnić prawidłową ilość energii dostosowaną do szybkości i fazy wzrostu.

Rozwój szczenięcia rasy średniej dzielimy na dwa etapy:

1. pierwszy etap to okres intensywnego wzrostu i przypada na czas od urodzenia do 6. miesiąca życia,
2. drugi etap to okres pomiędzy 7. miesiącem a 12. podczas którego następuje stopniowe spowalnianie wzrostu.

W wieku 12 miesięcy dochodzi do zakończenia okresu rozwoju pupila, a z młodego i pełnego energii oraz szczenięcej fantazji malucha powinien wyrosnąć dorosły i ułożony charakterologicznie pies średniej rasy i wielkości.

Podczas pierwszego etapu następuje szybki rozwój układu kostno-stawowego. Młody organizm wykorzystuje dostarczone m.in. wartościowe białko do budowy szkieletu kostnego.

Podczas drugiego okresu dochodzi do kształtowania i wzmocnienia mięśni okalających kości i stawy, a sylwetka psa nabiera kształtów dorosłego osobnika. W tym czasie kończy się proces wymiany uzębienia z mlecznego na stałe. Zęby są już znacznie większe i mocniejsze niż kruche i ostre mleczne ich odpowiedniki.

Pierwsze 12 miesięcy życia to okres podstawowy, warunkujący stan zdrowia na całe życie psa, kiedy formuje się aparat ruchu, wzmocniony silnymi i zdrowymi mięśniami, prawidłowo rozwinięty przewód pokarmowy, układ krążenia i układ oddechowy oraz system odpornościowy, a także zdrowa skóra stanowiąca ochronną barierę przed wnikaniem chorobotwórczych mikroorganizmów. To czas kiedy organizm oczekuje na odpowiednią ilość energii oraz składników odżywczych w postaci białka, tłuszczu, węglowodanów, witamin i minerałów.

Szczenięta ras średnich wymagają karmienia 3 razy w ciągu dnia przez pierwsze 6 miesięcy ich życia, a następnie 2 razy w ciągu dnia przez kolejne 6, aż do zakończenia okresu wzrostu w 12. miesiącu życia. Pokarm warto podawać o stałych porach dnia i pamiętać, aby w drugiej misce był stały dostęp do świeżej, przegotowanej i ostudzonej do temperatury pokojowej wody do picia. W przypadku żywienia szczeniąt karmami gotowymi zarówno mokrymi czy suchymi warto stosować się do zaleceń producenta i przestrzegać dziennej dawki karmy.

Nieprawidłowo dobrana dzienna ilość, przekarmianie psa, dokarmianie domowym pożywieniem, żywienia do woli doprowadzi w konsekwencji do nadwagi a to z kolei będzie skutkowało nieodwracalnymi zmianami w układzie szkieletowym psa i problemami w życiu dorosłym. Żywienie karmami skierowanym dla psów ras średnich oraz dużych np. Josera Kids gwarantuje dostarczenie odpowiedniej ilości energii, poziomu białka i tłuszczu, który wspiera prawidłowy rozwój mocnych kości i stawów. Produkt zawiera także wysoką zawartość kwasów tłuszczowych EPA i DHA, które wspomagają procesy uczenia, a także odpowiedni stosunek wapnia do fosforu, który wzmacnia układ krążenia.

Bogaty skład wpływający na rozwój szczeniąt oraz możliwość wykorzystania w ostatnim trymestrze ciąży to cechy produktu Josera Family Plus. Stosunkowo duża zawartość energii oraz białka zabezpiecza suczki w ciąży oraz karmiące matki. Dodatek tauryny poprawia płodność. Rozwój szczenięcego układu nerwowego oraz mózgu gwarantuje obecność wysokowartościowych kwasów tłuszczowych, których źródłem jest łosoś.

Żywienie szczeniąt ras dużych i olbrzymich

W naturze drapieżniki z rodziny psowatych mają możliwość wyboru różnych typów pożywienia. W przypadku hodowli i domowego chowu psów takich możliwości nie ma, a zwierzętom podawana jest jedna karma, która powinna w pełni pokryć ich zapotrzebowania związane z utrzymaniem funkcji życiowych i harmonijnym wzrostem.

Celem żywienia szczeniąt ras dużych i olbrzymich, które jako osobniki dorosłe osiągną wagę odpowiednio ponad 25 kg i 45 kg jest dostarczenie kompletnej karmy ze zrównoważoną zawartością substancji odżywczych: białka, tłuszczy, węglowodanów, witamin oraz soli mineralnych, łatwo przyswajalnych i nie wywołujących zaburzeń w obrębie przewodu pokarmowego. Wysoko przyswajalne białka, prebiotyki w postaci mannooligosacharydów i fruktooligosacharydów oraz olej rybi jako źródło kwasów Omega 3 zabezpieczą wrażliwy przewód pokarmowy, a odpowiednio zbilansowana karma umożliwi zdrowy rozwój układu kostnego szczeniaka.

Dla zapewnienia optymalnego wzrostu i rozwoju oraz profilaktyki układu kostnego diety dla szczeniąt wzbogacono o tzw. chondroprotektory.  Zalicza się do nich:

• chondroitynę, która spowalnia procesy degeneracji chrząstki stawowej,
• glukozaminę, która wspomaga leczenie stawów i odbudowę narażonej na zniszczenie chrząstki stawowej,
• kwas hialuronowy, który zwiększa lepkość chrząstki stawowej i ułatwia poślizg w obrębie powierzchni stawowych.

Ważnym składnikiem diety szczenięcia jest dodatek kwasów tłuszczowych Omega 3, które zmniejszają reakcje zapalne stawów.

Wśród wielu ras psów dużych i olbrzymich spotykamy takie, które genetycznie uwarunkowane są na szybki wzrost i przybieranie na wadze np. labradory czy owczarki niemiecki. Jeżeli organizm otrzyma wysokokaloryczny pokarm, który przewyższy jego zapotrzebowanie na energię oraz substancje odżywcze, dojdzie do rozwoju nadwagi i otyłości. Będzie to skutkować problemami ze wzrostem, deformacją kości, zmianami patologicznymi w stawach, zaburzeniami przewodu pokarmowego oraz rozwojem niewydolności krążenia. Dlatego tak istotne jest aby żywić dietą o obniżonej zawartości tłuszczu i uśrednionej zawartości wapnia i fosforu.

W przypadku psów ras olbrzymich rozwój jest dwuetapowy. W pierwszym dochodzi do rozwoju szkieletu i stawów a w drugim mięśni. Szczenięta ras dużych i olbrzymich karmimy w okresie od odsadzenia do 6. miesiąca życia 3 razy w ciągu dnia natomiast od 6. miesiąca do 15. w przypadku ras dużych i 18. lub 24. miesiąca w przypadku olbrzymich 2 razy w ciągu dnia. Pamiętajmy także o podstawowej zasadzie żywienia szczeniąt i psów ras dużych i olbrzymich a mianowicie nigdy po posiłku nie bawmy się i nie zmuszajmy do biegania naszych ulubieńców. Nasz „maluszek” powinien odpocząć po posiłku aby nie doszło do typowego dla dużych psów skrętu żołądka. Josera YoungStar zapewnia młodym psom pokarm od 8. tygodnia życia. Stanowi lekkostrawny pokarm bez dodatku zbóż z optymalnym stosunkiem wapnia do fosforu.

Dzienna dawka podawanego pokarmu a zapotrzebowanie szczenięcia

Każdy producent dobrej jakości karmy zaleca dzienną porcję karmy, jaką właściciel powinien podawać swojemu rosnącemu szczeniakowi. Dzienna dawka karmy wyrażana w gramach przedstawiana jest w tabeli dawkowania. Warto wspomnieć, że przy produktach dla szczeniąt waga podana na tabeli dotyczy wagi dorosłego już psa, a nie obecnej wagi naszego szczeniaka. Jeśli jest to pies rasowy, hodowca może nam podać wagę rodziców i można założyć, że waga szczenięcia, gdy już dorośnie będzie zbliżona. Jeśli nie mamy takiego komfortu, np. przy adopcji psa, w określeniu docelowej wagi dorosłego już psa pomoże nam lekarz weterynarii.

Ilość karmy warto traktować jako wartości podstawowe ponieważ zapotrzebowanie organizmu uzależnione jest od stanu zdrowia, stanu fizjologicznego, charakteru i temperamentu psa, rasy, wielkości czy nawet pory roku. Przy podawaniu suchego pokarmu należy pamiętać o stałym dostępie do świeżej wody dla psa.

Polecane posty

Etapy rozwoju szczeniąt Czyszczenie zębów u psa – jak dbać o uzębienie pupila? Jaka karma najlepsza dla mojego psa? Starość u psa porady lekarza wet. Tasiemiec- jak chronić psa przed pasożytami?