Witaminy dla psa – jakie suplementy może potrzebować Twój szczeniak?

Od czasów odkrycia w 1913 r. przez polskiego biochemika Kazimierza Funka, pierwszej witaminy B₁, poznano cały wachlarz witamin i minerałów, które są potrzebne do prawidłowego funkcjonowania organizmu ssaków. Badania naukowe nad tymi związkami pozwoliły też na określenie norm, w których powinno się mieścić dzienne ich spożycie. Rozwój biologii i medycyny zaś, umożliwił poznanie zapotrzebowania na witaminy i minerały u różnych zwierząt. Dzięki temu, możemy dokładnie określić, jakie witaminy dla psa są niezbędne, a także jakie suplementy dla szczeniaka są zalecane w momencie dorastania psa.

Co to są mikro- oraz makroelementy?

Oprócz związków, które określamy witaminami, równie ważna jest prawidłowa zawartość w organizmie mikro- i makroelementów. Są to pierwiastki chemiczne, których obecność jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Mikroelementami nazywamy te pierwiastki, których organizm potrzebuje w bardzo małych, śladowych ilościach. Natomiast makroelementy są to takie pierwiastki, które są potrzebne organizmom w stosunkowo dużych ilościach.

Suplementy dla szczeniaka są zalecane w momencie dorastania

Młode organizmy zwykle potrzebują więcej witamin, mikroelementów oraz makroelementów, ponieważ ich ciała są w fazie wzrostu. Biologiczne procesy, odpowiadające za przyrost tkanek, wymagają odpowiednich związków i pierwiastków, aby organizm rozwijał się prawidłowo. Stąd suplementy dla szczeniaka będą miały inne proporcje witamin i minerałów, niż witaminy dla psa, który jest dorosły.

Jakie witaminy dla psa znamy?

Ogólnie witaminy dla psa można podzielić na witaminy rozpuszczalne w wodzie i witaminy rozpuszczalne w tłuszczach. Oznacza to, że do transportu w organizmie tych pierwszych, wykorzystywana jest woda, natomiast do transportu drugich – tłuszcze. Różnica ta jest ważna, ponieważ zależy od niej możliwość gromadzenia i odkładania w organizmie poszczególnych związków.

Rozpuszczalna w wodzie witamina C będzie wydalana z organizmu wraz z moczem, jeśliby pojawił się jej nadmiar. Co ciekawe, witamina C jest produkowana przez organizm psa. Nie trzeba więc dostarczać jej psu wraz z pożywieniem.

Natomiast nadmiar w organizmie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, jak witaminy A, D, E i K, może prowadzić do hiperwitaminozy. Witaminy te nie są wydalane z organizmu lecz nieustannie magazynowane i wykorzystywane w gospodarce substancjami odżywczymi. Warto dodać, że chociaż witaminy z grupy B są rozpuszczalne w wodzie, jednak w tym przypadku, nadmiar ich w organizmie jest także szkodliwy.

Jakie witaminy dla psa znamy?

Równie niebezpieczny jest także niedobór witamin, zwany awitaminozą, w przypadku całkowitego braku witamin lub hipowitaminozą – w przypadku niedoboru jednej lub kilku witamin.

Witamina A (retinol, akseroftol) – bardzo ważny związek w organizmie psa

Witamina A bierze udział w wielu procesach w organizmie psa. Jednym z najważniejszych z nich jest proces widzenia. Witamina A jest także odpowiedzialna m.in. za regulację wzrostu i różnicowania się komórek oraz za prawidłowy rozwój organizmu. Nieoceniony jest jej udział w procesie rozrodczym. Działanie układu immunologicznego oraz stan błon śluzowych i skóry również zależy od jej prawidłowego poziomu w organizmie. Metabolizm tkanki kostnej bez jej udziału nie przebiega prawidłowo.

Niedobór witaminy A objawia się głównie zaburzeniami wzroku oraz zwiększoną podatnością na zakażenia. W wyniku niewystarczającej ilości witaminy A w organizmie psa, może dochodzić do zaburzeń, związanych z układem rozrodczym, a także do utraty masy ciała. Pogarsza się wtedy stan sierści oraz skóry. Szczególny wpływ ma brak witaminy A u młodych psów na nieprawidłowy rozwój układu kostnego.

Równie szkodliwy jest także nadmiar witaminy A w organizmie psa. Wpływa on na zmiany w układzie szkieletowym, może spowodować zahamowanie wzrostu. Wynika to z degradującego oddziaływania na długość i grubość kości. Pogorszyć się może także stan skóry psa i jego sierści.

Witaminy grupy B – witaminy dla psa, których obecność jest niezbędna

Witaminy z grupy B to grupa związków, których obecność w organizmie psa jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania zwierzęcia. Do witamin z grupy B należą:

• 1: witamina B1 – inaczej tiamina, aneuryna;
• 2: witamina B2 – ryboflawina;
• 3: witamina B3 – inaczej witamina PP, niacyna, nikotynamid;
• 4: witamina B5 – kwas pantotenowy;
• 5: witamina B6 – pirydoksyna, adermina;
• 6: witamina B7 – inaczej witamina H, biotyna;
• 7: witamina B9 – kwas foliowy, folacyna;
• 8: witamina B12 – kobalamina, cyjanokobalamina.

Witaminy grupy B są odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie wielu organów w organizmie psa. Są to nerki, oczy czy skóra. Również układ pokarmowy, układ nerwowy i układ krwionośny nie mogą prawidłowo funkcjonować bez tych witamin.

Witaminy grupy B – witaminy dla psa, których obecność jest niezbędna

Ich niedobór może prowadzić do chorób neurologicznych, obrzęków i anemii. Także do chorób skóry oraz układu szkieletowego. Nadmiar którejś z witamin grupy B objawia się drżeniem mięśni, drętwieniem kończyn, świądem lub kołataniem serca.

Witamina D – szczególnie ważna, jako suplementy dla szczeniaka

Witamina D u psa pełni podobną rolę, jak w organizmie innych ssaków. Jest odpowiedzialna za prawidłowy rozwój układu kostnego, za mineralizację zębów oraz za funkcjonowanie mięśni. Witamina D pomaga wchłaniać wapń, który jest potrzebny psu do budowy kości.

Jej niedobór wiąże się z degradującymi zmianami układu szkieletowego, z chorobami zębów oraz chorobami serca. Chociaż niedobór witaminy D u psów może oznaczać przykre konsekwencje, szczególnie u szczeniąt i młodych psów, należy z tą witaminą bardzo uważać. Jej nadmiar jest równie szkodliwy, jak i niedobór. Do hiperwitaminozy z powodu nadmiernej ilości w organizmie witaminy D dochodzić może przy przewlekłym doustnym podawaniu dużych dawek witaminy. W wyniku tego przedawkowania mogą wystąpić powikłania i zmiany w nerkach, płucach, sercu, tętnicach, na skórze.

Czy witaminy dla psa należy uzupełniać gotowymi preparatami?

Witamina E (tokoferol) – ważny przeciwutleniacz

Witamina E bierze udział przy budowie błon komórkowych w organizmie, pomaga w syntezie niektórych lipidów. Odpowiada także za prawidłowy metabolizm mięśni oraz ma wpływ na krzepnięcie krwi.

Jej niedobór wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego i rozrodczego. Powoduje zaburzenia wzrostu, widzenia i pracy mięśni. Także ogólne osłabienie, apatię i zmęczenie. Nadmiar bardzo rzadko może wystąpić u psów, gdyż dawka dzienna jest wydalana wraz z kałem w kilkudziesięciu procentach, jednak, gdy do tego dojdzie, mogą pojawić się różne niekorzystne objawy. Np. zaburzenia ze strony układu pokarmowego czy osłabienie organizmu.

Witamina K (filochinon) – niezastąpiona w procesie krzepnięcia

Jej obecność w organizmie jest niezbędna. Uczestniczy ona w syntezie protrombiny (jednym z czynników, odpowiadających za krzepnięcie krwi) w wątrobie. Również jej uczestnictwo w metabolizmie układu kostnego jest bardzo ważne dla prawidłowego rozwoju organizmu.

Jej niedobór wiąże się z zaburzeniami procesu krzepnięcia krwi podczas zranienia się zwierzęcia. Co za tym idzie, konsekwencjami są nieprawidłowości w gojeniu się ran oraz krwawienia. Zaburzona może być także praca jelit.

Nadmiar witaminy K prowadzi do uszkodzenia czerwonych krwinek. Powoduje to niedokrwistość hemolityczną.

Gdy karmimy psa gotową karmą, rzadko potrzebna jest dodatkowa suplementacja

Czy witaminy dla psa należy uzupełniać gotowymi preparatami?

Witaminy dla psa należy pozyskiwać przede wszystkim z pożywienia. Należy podkreślić, że gdy karmimy psa gotową karmą, rzadko zdarzają się sytuacje, w których potrzebna byłaby dodatkowa suplementacja. Producenci karm zwykle bardzo dbają o to, by skład ich karmy zapewniał psom wszystko, co niezbędne do ich prawidłowego rozwoju. Składy karm są bowiem konsultowane z przedstawicielami zwierzęcej medycyny, weterynarzami, zwierzęcymi dietetykami, etc.

Może się jednak zdarzyć, że witaminy dla psa będzie trzeba uzupełnić. Co ważne, w każdym takim przypadku należy skonsultować się z lekarzem weterynarii. To on musi zdecydować, czy psu potrzebne będą preparaty uzupełniające. Także weterynarz  zdecyduje, jakie witaminy pies powinien przyjmować i w jakich ilościach.

Szczególnie w przypadku bardzo młodych psów mogą być potrzebne dodatkowe suplementy dla szczeniaka. Wszystko zależy od indywidualnych predyspozycji psa oraz od innych czynników. Ma tutaj na pewno wpływ stan zdrowia matki psa przed i po porodzie, jej prawidłowa dieta, a także ilość szczeniąt w miocie. Jednakże każdy organizm jest inny, także wśród szczeniąt mogą występować indywidualne różnice. Jedno szczenię może potrzebować dodatkowej suplementacji, inne – nie.

Czy niedobór mikro- i makroelementów może być szkodliwy dla psa?

Nie tylko witaminy dla psa są ważne do prawidłowego funkcjonowania żywego organizmu. Także odpowiednia ilość pierwiastków jest istotna przy zachowaniu zdrowia zwierzęcia. Tak samo, jak w przypadku witamin, szkodliwy jest nie tylko niedobór, ale także ich nadmiar.

Mikro- i makroelementy pozyskuje się głównie z wody i pożywienia. Bardzo ważną rolę w zaopatrywaniu organizmu w pierwiastki odgrywają rośliny (niekiedy za mikroelementy uważa się wszystkie pierwiastki, które występują w roślinach).

Pierwiastki chemiczne są bardzo ważnym ogniwem w budowie organizmów zwierzęcych, także psów. Mają wpływ na budulec układu kostnego, na budowę komórek, skład płynów ustrojowych, enzymów.

Warto wspomnieć, że niektóre pierwiastki uważane są za jedynie toksyczne, inne za toksyczne w nadmiarze, a jeszcze inne za nietoksyczne. Przykładem szkodliwych pierwiastków są np. srebro, rtęć, uran. Pierwiastkami, których nie może być zbyt wiele są np. żelazo czy miedź. Za nietoksyczne uznaje się np. mangan.