Kastracja, sterylizacja

Zalety kastracji

Niewątpliwą zaletą kastracji jest oczywiście trwała antykoncepcja.  Suczka czy piesek, które zostają pozbawione narządów rozrodczych nie mogą mieć potomstwa. Dzięki temu zmniejsza się ilość niechcianych miotów, maleje odsetek bezdomnych psów i kotów.

Odpowiedzialny i świadomy właściciel psa/kota nie pozwala na niekontrolowane rozmnażanie swojego pupila. Ponadto ciąża dla suczki/kotki jest dużym obciążeniem dla jej organizmu, a sam akt kopulacji w przypadku kocic bardzo nieprzyjemny i bolesny.  Inną niewątpliwą zaletą kastracji jest fakt, że dzięki temu, że zostaną usunięte narządy rozrodcze zwierzę nie zachoruje na ich nowotwory.

Bardzo często niekastrowane samce cierpią z powodu nowotworu  jąder czy gruczołu krokowego prostaty. Zaś u suczek jest powszechne EPC ex, znany również jako ropomaciczę czyli torbielowaty rozrost gruczołów błony śluzowej. Choroby te występują zarówno u dojrzałych suk jak i młodych samic. Wobec tego nie ma reguły wiekowej czy rasowej, narażona jest każda samica, która posiada macicę. W przypadku wystąpienia choroby - tylko usunięcie tego narządu warunkuje szybki powrót do zdrowia. Na koniec u suk po kastracji nie ma ciąży urojonej, oraz nie występuje zapalenie gruczołu mlekowego.

Kiedy najlepiej wykastrować suczkę/kotkę

Czas w jakim powinno się kastrować zwierzę jest kwestią sporną. Ze względów zdrowotnych zaleca się kastrację suczki, kotki przed pierwszą rują. Jest on trudny ze względu na wielkość narządów, ale tak wczesne podjęta działania mają swoje uzasadnienie. Zabieg wykonany przed pierwszą rują zmniejsza ryzyko guza sutków aż o 95%, po pierwszej cieczce ryzyko to zwiększa się do 8% a po drugiej 26%. Wczesne sterylizacje w USA są standardem.

W naszym kraju przyjęło się kastrować zwierzęta dojrzałe płciowo, czyli po  pierwszej rui. W przypadku kotek to czas około od 6 miesięcy do roku, a psów w zależności od rasy od 6 miesięcy do 2 lat.

Kiedy najlepiej wykastrować kota i psa

Kocury kastruje się dużo wcześniej, ponieważ kiedy zaczynają dojrzewać płciowo około 7 miesięcy, zaczynają wszystko znaczyć moczem. Ten zapach uryny jest bardzo intensywny i nieprzyjemny dla opiekuna, dlatego wielu właścicieli decyduje się na kastrację kocurów przed rozpoczęciem okresu dojrzewania.

Kastracja psów zalecana jest w wieku 7-12 miesięcy, im wcześniej zostanie przeprowadzony zabieg tym ryzyko powikłań po operacyjnych, czy możliwość wystąpienia nowotworów prostaty maleje.

Jak przygotować zwierzę do zabiegu kastracji

Kastracja nie jest operacją. Jest zabiegiem weterynaryjnym,  wykonywanym w pełnej narkozie. To właśnie ze względu na narkozę należy zwierzę odpowiednio do niej przygotować.

Po pierwsze, lekarz weterynarii powinien sprawdzić przed zabiegiem czy nie ma przeciwskazań do jego wykonania. To znaczy czy zwierzę jest w odpowiedniej kondycji fizycznej, czy jego serce wytrzyma znieczulenie. W tym celu zalecane jest wykonanie badań serca i krwi u zwierząt  starszych, takich które ukończyły 4 rok życia lub u których istnieje ryzyko komplikacji.

Natomiast przed samą operacją  nie powinno się zwierzęcia karmić. Ze względu na to, że środki podawane przy znieczuleniu mogą wywoływać wymioty. Nakarmione zwierzę podczas operacji może się zadławić niestrawionymi resztkami! Najlepiej zastosować zasadę, że ostatni posiłek zwierzę otrzymuje o godz. 19.00- 20.00 a potem do operacji już nic. Ten okres głodówki jest bardzo ważny! W tym czasie można psu, kotu podawać wodę. Również przed operacją powinno się zwierzę wyprowadzić na spacer, by załatwił wszystkie potrzeby fizjologiczne. Nie powinno się podawać żadnych leków. Ważne jest, aby  obserwować zachowanie zwierzęcia. Jeśli suczka, kotka dostałaby rui, cieczki należy przełożyć operację! Ponadto jeśli wystąpi gorączka, wysypka czy inna dolegliwość również należy przełożyć termin zabiegu!  Nie wykonuje się zabiegu na zwierzętach chorych i osłabionych i o wszelkich nieprawidłowościach należy powiadamiać lekarza weterynarii.

Jak opiekować się zwierzęciem po zabiegu kastracji/sterylizacji

Podobnie jak w przypadku innych operacji. Czy też zabiegów należy zapewnić zwierzęciu spokój, dostęp do wody, nie karmić w dniu operacji i zaraz po niej, a następnego dnia powoli zacząć podawać lekkostrawne pożywienie. Mogą być to karmy przeznaczone dla psów z problemami gastrycznymi, albo gotowane piersi kurczaka, indyka z ryżem i marchewką rozgotowaną na kleik. Ważne, aby nie pozwalać zwierzęciu na lizanie, rozgryzanie rany. To nie prawda, że ślina psa leczy! Jest siedliskiem bakterii, dlatego lizanie rany może być przyczyną dłuższego okresu rekonwalescencji pupila po zabiegu. W celu ochorny rany zaleca się założenie kaftanika pooperacyjnego, albo kołnierza. Czasem założenie ubranka u kota powoduje nadmierny stres, zwierzę drętwieje i ślini się. Zaraz po zdjęciu ubranka - objawy ustępują. Oczywiście nie każdy kot reaguje w ten sam sposób na ubranie, ogólnie nie ma uniwersalnej metody na zabezpieczenie zwierzęcia. Najlepiej obserwować i nie szkodzić. To znaczy dobrać zabezpieczenie pooperacyjne tak, aby zminimalizować stres pooperacyjny. Dla obniżenia stresu można zastosować feromony do kontaktu - u kotów sprawdzają się wzorowo. Poza ochroną rany, właściciel powinien kontrolować stan szwów, w razie potrzeby przemywać antyseptycznym środkiem, albo roztworem z rivanolu.

Po ilu dniach można zdjąć szwy z rany

Obecnie nici jakie stosuje się do wykonania zabiegu kastracji/sterylizacji są samo rozpuszczalne i nie wymagają zdejmowania. Jeśli weterynarz użyje innych nici to po 10 dniach można udać się na wizytę kontrolną podczas której zostaną zdjęte szwy.

Czy zachowanie zwierzęcia zmieni się po kastracji

Bardzo wiele zależy od czasu w którym wykonamy zabieg kastracji, jeśli wykastrujemy młode zwierzę nie zauważymy większych zmian. W przypadku starszych psów, zachowanie znacznie się zmieni. Pies zaprzestanie obskakiwania innych zwierząt, skończy się znaczenie terenu, nie będzie walczył z innymi psami na tle dominacyjnym, nie będzie uciekał i gonił za suczkami w cieczce, stanie się spokojniejszy, bardziej podatny na naukę i szkolenie, choć mniej energiczny. W przypadku suczek nie ma wyraźnej zmiany w zachowaniu poza tym, że staje się spokojniejsza i bardziej przyjacielska. U kotek kończy się problem z uciążliwymi rujami. Zaprzestają wokalizacji i tarzania się pod dywanie, nie ocierają się o nogi i meble, stają się spokojniejsze! Kocury również są spokojniejsze i bardziej towarzyskie w stosunku do innych kotów i ludzi. Chętniej nawiązują kontakty z innymi kotami.

Czy po kastracji mój pupil zacznie tyć

Niewątpliwie kastracja i sterylizacja ma swoje zalety, ale ma też wiele wad. Jedną z nich jest spowolniony metabolizm oraz zmniejszenie temperamentu zwierzęcia co pośrednio wpływa na zwiększenie masy ciała. Dlatego zaraz po zabiegu zaleca się zmianę karmy dla psów i kotów poddanych zabiegowi.

Inne powikłania po kastracji

Pomimo wielu zalet nie należy zapominać, że jest to zabieg chirurgiczny wykonywany w pełnej analgezji ( znieczuleniu) dlatego nie jest zupełnie bezinwazyjny. Po operacji mogą być komplikacje związane z samą raną pooperacyjną, czasem rozchodzą się szwy, rana nie goi się dobrze, może krwawić albo co gorsze może wdać się zakażenie, czy stan zapalny. Ponadto jest to zabieg, który usuwa organy odpowiedzialne za wydzielenie hormonów. Dlatego zmienia się nie tylko charakter zwierzęcia, ale również zwiększa się ryzyko wystąpienia niedoczynności tarczycy u psów .

Najczęściej wymienianym zagrożeniem kastracji jest problem z trzymaniem moczu. Dotyczy on suczek ale również kotek i psów. Związane jest ze zmianami hormonalnymi, które wpływają na pogorszenie działania układu moczowego. Inne wady zabiegu to zmniejszona odporność, a co za tym idzie skłonność do wszelkiego rodzaju dermatoz oraz zaburzenia ortopedyczne.

O czym należy pamiętać

Ze względu na wady i zalety zabiegu zwolenników jak i przeciwników tej metody antykoncepcji jest tyle samo. Jeśli właściciel zdecyduje się na niekastrowanie swojego pupila powinien pomyśleć o innej metodzie antykoncepcji np.: o  antykoncepcji hormonalnej.